Radimo na vraćanju aplikacije Unionpedia u Google Play trgovini
OdlazniDolazni
🌟Pojednostavili smo naš dizajn za lakšu navigaciju!
Instagram Facebook X LinkedIn

Encyclopædia Iranica

Indeks Encyclopædia Iranica

Encyclopædia Iranica je međunarodni projekt američkog sveučilišta Columbia u New Yorku čiji je cilj stvaranje sveobuhvatne i mjerodavne enciklopedije na engleskom jeziku o povijesti, kulturi i civilizaciji iranskih naroda od prapovijesti do danas.

Sadržaj

  1. 124 odnosi: Ašurade, Abadan (otok), Abjane, Abu Musa, Adam Olearius, Afšaridsko Carstvo, Ahmed-šah Kadžar, Ahura Mazda, Ajvan, Albert Houtum-Schindler, Alborz, Amol, Aržan (jezero), Astara (Azerbajdžan), Astara (Iran), Atropatena, August Karl Krziž, Šat al-Arab, Šijitski imam, Šurabil, Češme-Ali (Damgan), Češme-Ali (Raj), Čoga Zanbil, Babol, Bahmanšir, Bahtegan, Bahtijari, Balaban, Band-e Kaisar, Bandar-e Homeini, Batula, Bazman, Behbahan, Borudžerd, Bušeher, Bujidsko Carstvo, Bukan, Claude Mathieu de Gardane, Dašt-e Haštadan, Dašt-e Navmed, Dair-e Gačin, Damavand, Dara (Mezopotamija), Džahrom, Dez, Dez (brana), Dezful, Fateh Ali-šah Kadžar, Gaznavidsko Carstvo, Grobnica šejha Abdula Samada, ... Proširite indeks (74 više) »

Ašurade

Ašurade (perz. آشوراده, ili Ašur-Ada) je otok smješten u jugoistočnom dijelu Kaspijskog jezera odnosno iranskoj pokrajini Golestan.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Ašurade

Abadan (otok)

Abadan (perz. آبادان, poznat i kao Hezr) je otok u iranskoj pokrajini Huzestan.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Abadan (otok)

Abjane

Abjane (perz. ابیانه; ili Abjana) je selo na sjeverozapadu Isfahanske pokrajine u Iranu, oko 38 km istočno od grada Natanza.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Abjane

Abu Musa

Abu Musa (perz. ابوموسی) je otok smješten u Perzijskom zaljevu odnosno iranskoj pokrajini Hormuzgan.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Abu Musa

Adam Olearius

Portret Adama Oleariusa(Jürgen Ovens, 1669.) Adam Olearius (r. Öhlschlegel ili Ölschläger; Aschersleben, 24. rujna 1599. − Gottorp, 23. veljače 1671.), njemački diplomat, putopisac, filolog, knjižničar, pisac, zemljopisac i matematičar.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Adam Olearius

Afšaridsko Carstvo

Afšaridsko Carstvo (perz. سلسله افشار) je naziv za novovjekovnu iransku državu pod afšaridskom dinastijom.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Afšaridsko Carstvo

Ahmed-šah Kadžar

Ahmed-šah Kadžar (perz. احمد شاه قاجار; Tabriz, 21. siječnja 1898. – Pariz, 21. veljače 1930.), šah Irana, osmi i posljednji vladar iz kadžarske dinastije.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Ahmed-šah Kadžar

Ahura Mazda

Faravahar Ahura Mazda (na perzijskom jeziku „Gospodar pamet“, - Na Av. Mazdâ je pridjev koji doslovno znači "onaj koji sve stavlja na pamet", odnosno "pomet / pamet", a na staroperzijski zovu ga i Ormusd ili Ormus) je od Zoroastera osnovana stara perzijska vjere Parsisma (Zoroastrizma).

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Ahura Mazda

Ajvan

Ajvan (perz. ایوان) je portal u obliku nadsvođene prostorije čiji je jedan zid potpuno otvoren.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Ajvan

Albert Houtum-Schindler

Albert Houtum-Schindler (oko 1870. g.) Sir Albert Houtum-Schindler (Nizozemska ili Njemačka, 24. rujna 1846. – Fenstanton u Engleskoj, 15. lipnja 1916.), nizozemski iranist i zaposlenik u iranskoj vladi u doba každarske dinastije.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Albert Houtum-Schindler

Alborz

Damavand, najveća iranska planina i dio gorja Alborz Zemljovid središnjeg Alborza Alborz (perz. البرز, također poznat i pod imenima Alburz, Elburz ili Elborz) je planinski lanac u sjevernom Iranu.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Alborz

Amol

Amol (perz. آمل) je grad u pokrajini Mazandaran na sjeveru Irana.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Amol

Aržan (jezero)

Aržan (perz. ارژن) je slatkovodno jezero u iranskoj pokrajini Fars, smješteno u aluvijalnoj kotlini omeđenoj planinama Zagrosa.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Aržan (jezero)

Astara (Azerbajdžan)

Astara još poznata i pod nazivom Azerbajdžanska Astara (azerski: Azərbaycan Astarası) je naseljeno mjesto u Azerbajdžanu.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Astara (Azerbajdžan)

Astara (Iran)

Astara (perzijski: آستارا; također romanizirano kao Āstārā) je grad i sjedište Astarinskoga okruga koji se nalazi unutar Gilana, pokrajine Irana.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Astara (Iran)

Atropatena

Atropatena (lat.: Atropatene ili Medija Atropatena - lat.: Media Atropatene) je drevno kraljevstvo koje su u 4. stoljeću pr. Kr. uspostavili iranski plemići u sjeverozapadnom dijelu nekadašnje perzijske satrapije Medije.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Atropatena

August Karl Krziž

Tehrān'' (1857.) August Karl Krziž (1814. − 1886.), češki topnički časnik i kartograf u službi Austrijskog Carstva.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i August Karl Krziž

Šat al-Arab

Šat al-Arab (arap. Arapska obala) ili Arvand-Rud (perz. rijeka Arvand), rijeka koja se protječe kroz Irak i Iran.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Šat al-Arab

Šijitski imam

Imāmah (Arapski|إمامة) je šijitska doktrina vjerskog, duhovnog i političkog vodstva Umme.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Šijitski imam

Šurabil

Šurabil (perz. شورابیل, također i Šur-Ab ili Šurabi, dosl. rasolska voda) je slano jezero u Ardabilskoj pokrajini na sjeverozapadu Irana, oko 2,0 km jugozapadno od središta grada Ardabila.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Šurabil

Češme-Ali (Damgan)

Kadžarski paviljon u Češme-Aliju Češme-Ali (perz. چشمه‌علی, dosl. Alijeva česma) je prirodni izvor u iranskoj Semnanskoj pokrajini koji napaja rijeku Češme-Ali.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Češme-Ali (Damgan)

Češme-Ali (Raj)

Fontana Češme-Ali Češme-Ali (perz. چشمه‌علی, dosl. Alijeva česma) je arheološko nalazište u iranskom gradu Raju, odnosno južnom predjelu suvremenog Teherana.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Češme-Ali (Raj)

Čoga Zanbil

Čoga Zanbil (perz.: چغازنبيل, Čoḡā Zanbīl ili Chogha Zanbil - „Korpa-humak”; elam. Dur Untaš - „Untašov grad”) je drevni kompleks koji su izgradili Elamiti oko 1250.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Čoga Zanbil

Babol

Babol (perz. بابل) je grad u sjevernom Iranu odnosno pokrajini Mazandaran.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Babol

Bahmanšir

Bahmanšir (perz. بهمن‌شیر) je rijeka odnosno sporedni tok Karuna u iranskom Huzestanu koji se duljinom od oko 70 km proteže od Horamšahera do sjevernih obala Perzijskog zaljeva.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Bahmanšir

Bahtegan

Bahtegan (perz. بختگان) je slano jezero u pokrajini Fars na jugu Irana, oko 80 km istočno od Širaza.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Bahtegan

Bahtijari

Bahtijari (ili Bahtijarci) su lursko pleme koje živi u Iranu.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Bahtijari

Balaban

Balaban ili Balaman, pristupljeno 10.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Balaban

Band-e Kaisar

Band-e Kaisar (perz. ند قیصر, dosl. Cezarova brana) je starovjekovni most u ŠuštaruHuff, Dietrich; Kleiss, Wolfram (15.12.1989.) odnosno jedna od najstarijih mostovnih brana u Iranu.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Band-e Kaisar

Bandar-e Homeini

Bandar-e Homeini (perz. بندرامامخميني) je grad u Iranu odnosno jugozapadnoj pokrajini Huzestan.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Bandar-e Homeini

Batula

Batula (arap. i perz. بتوله, baṭṭūla) je vrsta maske koju nose arapske žene uz obale Perzijskog zaljeva.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Batula

Bazman

Bazman (perz. بزمان) je vulkanska planina na jugoistoku Irana, u pokrajini Sistan i Beludžistan.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Bazman

Behbahan

Behbahan (perz. بهبهان) je grad u pokrajini Huzestan na jugozapadu Irana.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Behbahan

Borudžerd

Borudžerd (perz. بروجرد, ili Barudžerd) je grad u pokrajini Luristan na zapadu Irana.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Borudžerd

Bušeher

Bušeher (perz. بوشهر; Būšeher/Bušehr) je grad u Iranu, sjedište Bušeherske pokrajine i važna luka na obali Perzijskog zaljeva.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Bušeher

Bujidsko Carstvo

Bujidsko Carstvo (perz. آل بویه; Āl-e Buye) je naziv za iransku državu koja se tijekom 10. i 11. stoljeća prostirala na području današnjeg Irana, Iraka, Azerbajdžana i Omana.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Bujidsko Carstvo

Bukan

Bukan (perz. بوکان) je grad u pokrajini Zapadni Azarbajdžan na sjeverozapadu Irana.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Bukan

Claude Mathieu de Gardane

Fateha Ali-šaha na iranskom dvoru Claude Mathieu de Gardane (Marseille, 11. srpnja 1766. − Lincel, 30. siječnja 1818.), francuski diplomat i konjički general za vrijeme Francuske revolucije i Napoleonovih pohoda.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Claude Mathieu de Gardane

Dašt-e Haštadan

Dašt-e Haštadan (perz. دشت هشتادان) je geološka depresija smještena većim zapadnim dijelom u Razavi Horasanu u Iranu odnosno manjim istočnim dijelom u pokrajini Herat u Afganistanu, nazvana prema navodnim ostacima 80 kanata.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Dašt-e Haštadan

Dašt-e Navmed

Dašt-e Navmed (perz. دشت ناامید; dosl. Ravnica tuge) je geološka depresija smještena većim istočnim dijelom u Faraškoj pokrajini u Afganistanu odnosno manjim zapadnim dijelom u Južnom Horasanu u Iranu.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Dašt-e Navmed

Dair-e Gačin

Panorama Dair-e Gačina Situacija Dair-e Gačina s okolicom Tlocrt karavan-saraja Dair-e Gačin (perz. دیرگچین, dosl. gipsani hospicij) je veliki karavan-saraj u Iranu smješten uz povijesni put između Raja i Isfahana odnosno uz suvremenu cestu između Garmsara i Koma, oko 60 km južno od glavnog grada Teherana.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Dair-e Gačin

Damavand

Damavand (perz. دماوند), stratovulkan s 5610 m visine, najviši planinski vrh u Iranu odnosno vulkan u Aziji.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Damavand

Dara (Mezopotamija)

Stari most U Dari Dara ili Daras (strogrčki Δάρας) bio je važni istočnorimski utvrđeni grad u sjevernoj Mezopotamiji na granici sa Sasanidskim Carstvom.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Dara (Mezopotamija)

Džahrom

Džahrom (perz. جهرم) grad je u sjevernom Iranu, odnosno pokrajini Fars.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Džahrom

Dez

Dez (perz. دز) je rijeka duljine 515 km u jugozapadnom Iranu.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Dez

Dez (brana)

Dez (perz. سد دز) je betonska lučna brana i derivacijska velika hidroelektrana na rijeci Dez u Iranu odnosno pokrajini Huzestan.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Dez (brana)

Dezful

Dezful (perz. دزفول) je grad u pokrajini Huzestan na jugozapadu Irana.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Dezful

Fateh Ali-šah Kadžar

Fate Ali-šah Kadžar (perz. فتحعلی‌شاه; Damgan, 5. rujna 1772. – Isfahan, 23. listopada 1834.), šah Irana i drugi vladar iz kadžarske dinastije.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Fateh Ali-šah Kadžar

Gaznavidsko Carstvo

Gaznavidsko Carstvo (turk. Gazneli İmparatorluğu, perz. غزنویان) je naziv za turca državu koja se od 10. do 12. stoljeća prostirala na području Iranske visoravni, središnje Azije i Indijskog potkontinenta.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Gaznavidsko Carstvo

Grobnica šejha Abdula Samada

Grobnica šejha Abdula Samada Saborne džamije (desno) Grobnica šejha Abdula Samada (perz. بقعه شیخ عبدالصمد) je mauzolej u povijesnom središtu iranskog grada Natanza, smještenog 70-ak km jugoistočno od Kašana u Isfahanskoj pokrajini.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Grobnica šejha Abdula Samada

Guridsko Carstvo

Guridsko Carstvo (perz. سلسله غوریان; Suri, Šansabānī) je naziv za iransku državu koja se od 11. do 13. stoljeća prostirala na području Iranske visoravni i središnje Azije, odnosno preko teritorija modernog Irana, Azerbajdžana, Turske, Iraka, Afganistana, Turkmenistana, Uzbekistana, Tadžikistana, Kirgistana, zapadne Kine, Pakistana i Indije.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Guridsko Carstvo

Hamun-e Džaz-Murijan

Hamun-e Džaz-Murijan (perz. هامون جازموریان) je slano jezero na jugoistoku Irana, podijeljeno između Kermanske i Sistansko-beludžistanske pokrajine.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Hamun-e Džaz-Murijan

Hari

Hari ili Harirud (perz. هریرود; Harī-rūd), rijeka duljine 1124 km koja protječe kroz Afganistan, Iran i Turkmenistan.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Hari

Heinrich Hübschmann

Johann Heinrich Hübschmann Nadgrobna ploča Hübschmanna u Strassburgu Johann Heinrich Hübschmann (Erfurt, 1. srpnja 1848. – Freiburg im Breisgau, 20. siječnja 1908.) je bio njemački filolog i indoeuropeist.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Heinrich Hübschmann

Hladni rat

Hladni rat bio je politički sukob između NATO Saveza (predvođenog SAD-om) i Varšavskog pakta (predvođenim Sovjetskim Savezom), koji se vodio od 1945. do 1991. Društveni poredci Istoka (s gospodarstvom u rukama Države i jednopartijskim sustavom) i Zapada (s pravom vlasništva kao temeljem gospodarstva i sklonošću višestranačkoj demokraciji) su bili u jasnoj napetosti, koja je čitavo vrijeme prijetila prerastanjem u otvoreni rat.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Hladni rat

Horezmijsko Carstvo

Horezmijsko Carstvo (perz. خوارزمشاهیان; Khwārezmshāhīān) je naziv za iransku državu koja se od 11. do 13. stoljeća prostirala na području Iranske visoravni i središnje Azije, odnosno preko teritorija modernog Irana, Azerbajdžana, Afganistana, Pakistana, Turkmenistana, Uzbekistana, Tadžikistana i Kirgistana.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Horezmijsko Carstvo

Hormuz (otok)

Hormuz (perz. هرمز) je iranski otok smješten u jugoistočnom dijelu Perzijskog zaljeva.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Hormuz (otok)

Hotakijsko Carstvo

Hotakijsko Carstvo (perz. هوتکیان) je naziv za novovjekovnu iransku državu pod hotakijskom dinastijom.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Hotakijsko Carstvo

Hovz-e Soltan

Hovz-e Soltan (perz. حوضِ سُلطان) je slano jezero u središnjem Iranu, na sjeveru Komske pokrajine.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Hovz-e Soltan

Ilhanidsko Carstvo

Ilhanidsko Carstvo (perz. سلسله ایلخانی) naziv je za srednjovjekovnu iransku državu pod vladavinom dinastije Ilhanida (ili Ilkanida) koja je u drugoj polovici 13. odnosno početkom 14. stoljeća obuhvaćala Iransku visoravan, istočnu Anatoliju i Mezopotamiju, Kavkaz i dijelove Središnje Azije.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Ilhanidsko Carstvo

Indoiranski narodi

Arheološka kultura Andronovo smatra se pradomovinom indoiranskih (arijskih) naroda Indoiranski narodi (ili Arijci) pripadaju podskupini Indoeuropljana, a karakterizira ih upotreba indoiranskih jezika.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Indoiranski narodi

Iran

Iran ili Perzija (perzijski: ايران; Irān), službeno: Islamska Republika Iran (perz. جمهوری اسلامی ایران; Džomhūrī-je Eslāmī-je Īrān) je država u jugozapadnoj Aziji.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Iran

Iranrud

Perzijskim zaljevom na jugu Iranrud (perz. ایرانرود, Irānrūd, dosl. Iranska rijeka; poznat i kao Kaspijsko-perzijski kanal) je iranski višenamjenski irigacijsko-transportni megaprojekt koji uključuje sustave cjevovoda za natapanje sjeveroistočne Iranske visoravni i predloženi pomorski kanal između Kaspijskog mora na sjeveru i rubnih mora Indijskog oceana na jugu.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Iranrud

Iranska kriza 1946.

Iranska kriza 1946. godine izbila je sovjetskim kršenjem ugovora o savezu odbijanjem da se povuku iz sjeverozapadnog Irana nakon svršetka Drugog svjetskog rata odnosno pokušajem uspostave dvaju marionetskih režima, kurdske Republike Mahabad i azerske Narodne Republike Azerbajdžan.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Iranska kriza 1946.

Ismail I.

Ismail I. (perz. شاه اسماعی; Ardabil, 17. srpnja 1487. – Tabriz, 23. svibnja 1524.), šah Irana, osnivač safavidske dinastije i jedan od najvažnijih vladara u iranskoj povijesti.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Ismail I.

Ismailije

Ismailije (ar. الإسماعيلية; perz. اسماعیلیان), islamski šiitski pokret.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Ismailije

Istočnoiransko gorje

Istočnoiransko gorje (perz. ‏کوههای خاور‎; Kuha-je Havar) jedan je od glavnih planinskih lanaca na Iranskoj visoravni.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Istočnoiransko gorje

Jeronim Ivanovič Stebnitski

Jeronim Ivanovič Stebnitski (Volhinija, 12. listopada 1832. − Sankt Peterburg, 10. veljače 1897.), poljsko-ruski zemljopisac, geodet, kartograf, geofizičar i general pješaštva u službi Ruskog Carstva.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Jeronim Ivanovič Stebnitski

Jezidi

Jezidi ili Jesidi (kur. ئێزیدی - Êzidî; na hrv. i - azidi, izdi, jazidi, jezidi, zedi) su kurdska etnoreligijska skupina iz Iraka koju karakterizira pripadnost specifičnoj heterodoksnoj religiji odnosno sljedbi.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Jezidi

Johann Sulzer

lat icon ''Hispania'' (1893.) Johann Sulzer, njemački kartograf, graver i litograf koji je djelovao u Berlinu koncem 19. stoljeća.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Johann Sulzer

John Macdonald Kinneir

Sir John Macdonald Kinneir (Sanda, 1782. − Trabzon, 12. lipnja 1830.), britanski pukovnik, diplomat, putopisac i kartograf.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i John Macdonald Kinneir

Joseph Pierre Ferrier

J. P. Ferrier, 1857.) Joseph Pierre Ferrier (Lyon, 12. travnja 1811. − Marseille, 6. studenog 1886.), francuski vojnik, kartograf, književnik i putopisac.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Joseph Pierre Ferrier

Kadžarsko Carstvo

Kadžarsko Carstvo (perz. دولت علیّه ایران; Dovlat-e Elije-je Irân; Uzvišena država Iran) je naziv za novovjekovnu iransku državu pod kadžarskom dinastijom.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Kadžarsko Carstvo

Kale-je Geli Muhamedabad

Kale-je Geli Muhamedabad (perz. قلعه گلی محمدآباد, dosl. blatna kula kod Muhamedabada) je utvrda na sjeveru Komske pokrajine u Iranu, uz povijesni put između Raja i Isfahana odnosno uz suvremenu cestu između Garmsara i Koma, oko 35 km sjeveroistočno potonjeg grada.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Kale-je Geli Muhamedabad

Karavan-saraj

18. st., danas Abasov hotel safavidskog karavan-saraja Karavan-saraj (perz. کاروانسرای) je cestovno svratište za prihvaćanje i smještaj karavana, često i lokalno trgovačko središte odnosno vojno uporište.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Karavan-saraj

Karavan-saraj Sangi-Muhamedabad

Kale-je Geli Karavan-saraj Sangi-Muhamedabad (perz. کاروانسرای سنگی محمدآباد, dosl. kameni karavan-saraj kod Muhamedabada) nalazi se na sjeveru Komske pokrajine u Iranu, uz povijesni put između Raja i Isfahana odnosno uz suvremenu cestu između Garmsara i Koma, oko 35 km sjeveroistočno potonjeg grada.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Karavan-saraj Sangi-Muhamedabad

Karun

Karun (perz. کارون) je najduža, vodom najbogatija i jedina plovna rijeka u Iranu.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Karun

Karun-3

Karun-3 (perz. سد کارون ۳) je betonska lučna brana i derivacijska velika hidroelektrana na rijeci Karun u Iranu odnosno pokrajini Huzestan.IWPCo: Project Introduction (2012.) Projekt je jedan u seriji velikih energetsko-vodoprivrednih planova na Karunovom porječju započetih sredinom 20. stoljeća,Borjian, Habib (29.4.2011.) a primarna namjena mu je proizvodnja električne energije, navodnjavanje i kontrola sezonskih poplava.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Karun-3

Kavir-e Mejkan

Kavir-e Mejkan (perz. کویر میقان, ili Kavir-e Mikan) je slano jezero u središnjem Iranu, na jugu pokrajine Markazi.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Kavir-e Mejkan

Kešm

Kešm (perz. قشم) je otok smješten u Hormuškom tjesnacu odnosno iranskoj pokrajini Hormuzgan.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Kešm

Kimerijci

Kimerijci ili Kimerani (grč. Κιμμέριοι - Kimmerioi), drevni nomadski narod koji je tijekom starog vijeka naseljavao sjeverne obale Crnog mora.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Kimerijci

Kir Veliki

Kir Veliki (rođen 600. ili 576. pr. Kr., umro u kolovozu 530. ili 529. pr. Kr.), perzijski je veliki kralj iz iranske dinastije Ahemenida, vojskovođa, zakonodavac i osnivač Perzijskoga Carstva.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Kir Veliki

Maharlu

Maharlu (perz. مهارلو) je slano jezero u pokrajini Fars na jugu Irana.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Maharlu

Mahd-e Olia

Mahd-e Olia (perz. مهد علیا; Teheran, 1805. – Teheran, 2. lipnja 1873.), kraljica Irana iz kadžarske dinastije.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Mahd-e Olia

Mali Tunb

Mali Tunb (perz. تنب کوچک) je otok smješten u Perzijskom zaljevu odnosno iranskoj pokrajini Hormuzgan.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Mali Tunb

Muhamed Ali-šah Kadžar

Muhamed Ali-šah Kadžar (perz. محمدعلی شاه قاجار; Tabriz, 21. lipnja 1872. – Sanremo, 5. travnja 1925.), šah Irana i sedmi vladar iz kadžarske dinastije.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Muhamed Ali-šah Kadžar

Muhamed-šah Kadžar

Muhamed-šah Kadžar (perz. محمد شاه قاجار; Tabriz, 5. siječnja 1808. – Teheran, 5. rujna 1848.), šah Irana i treći vladar iz kadžarske dinastije.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Muhamed-šah Kadžar

Muhamed-han Kadžar

Muhamed-han Kadžar (perz. آغا محمد خان قاجار; Astarabad, 1742. – Suza, 17. lipnja 1797.), šah Irana i osnivač kadžarske dinastije.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Muhamed-han Kadžar

Nader-šah Afšar

Nader-šah Afšar (perz. نادر شاه افشار; Dargaz, studeni 1688. ili 6. kolovoza 1698. – Habušan, 19. lipnja 1747.), šah Irana i osnivač afšaridske dinastije.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Nader-šah Afšar

Namak

Namak (perz. نَمَک) je slano jezero u središnjem Iranu, podijeljeno između Komske, Semnanske i Isfahanske pokrajine.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Namak

Natanz

Natanz (perz. نطنز) je grad na sjeverozapadu Isfahanske pokrajine u Iranu, oko 100 km sjeverno od Isfahana odnosno 70 km jugoistočno od Kašana.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Natanz

Perzijski zaljev

Perzijski zaljev ili Arapski zaljev (perz. خلیج فارس; Halīdž-e Fārs) morska je površina u Jugozapadnoj Aziji smještena između Iranske visoravni, Mezopotamije i Arapskog poluotoka.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Perzijski zaljev

Pierre Amédée Jaubert

Pierre Amédée Jaubert F. Mularda iz 1810.) Fateha Ali-šaha na iranskom dvoru Pierre Amédée Jaubert (Aix-en-Provence, 3. lipnja 1779. − Pariz, 28. siječnja 1847.), francuski diplomat, političar, akademik, putopisac i orijentalist, jedan od omiljenih Napoleonovih dragomana i savjetnika za Orijent.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Pierre Amédée Jaubert

Pisanica

Tgu bana Jelačića u Zagrebu 2009. godine. Pisanica je bojom ukrašeno jaje.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Pisanica

Reza-šah Pahlavi

Reza-šah Pahlavi (perz. رضا شاه پهلوی; Alašt, 15. ožujka 1878. – Johannesburg, 26. srpnja 1944.), šah Irana i osnivač dinastije Pahlavi.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Reza-šah Pahlavi

Sabalan

Sabalan (perz. سبلان) je vulkanska planina na sjeverozapadu Irana, u Ardabilskoj pokrajini.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Sabalan

Saborna džamija u Natanzu

Saborna džamija u Natanzu (perz. مسجد جامع نطنز; Masdžid-e Džāme Natanz) je džamija u povijesnom središtu iranskog grada Natanza, smještenog 70-ak km jugoistočno od Kašana u Isfahanskoj pokrajini.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Saborna džamija u Natanzu

Saborna džamija u Varaminu

Saborna džamija u Varaminu (perz. مسجد جامع ورامین; Masdžid-e Džāme Varāmīn) je džamija u povijesnom središtu iranskog grada Varamina, smještenog 40-ak km jugoistočno od Teherana.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Saborna džamija u Varaminu

Sadi

Sadijev mauzolej u Širazu Sadi (perz. سعدی; Širaz, oko 1210. − Širaz, 1291./1292.), iranski pjesnik iz 13. stoljeća.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Sadi

Safaridsko Carstvo

Safaridsko Carstvo (perz. سلسله صفاریان) je naziv za iransku državu koja je od 9. do 11. stoljeća obuhvaćala jugoistok današnjeg Irana, jugozapadni Afganistan i sjeverozapadni Pakistan.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Safaridsko Carstvo

Sahand

Sahand (perz. سهند) je vulkanska planina na sjeverozapadu Irana, u pokrajini Istočni Azarbajdžan.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Sahand

Samanidsko Carstvo

Samanidsko Carstvo (perz. سامانیان; Sāmāniyān) je naziv za iransku državu koja u 9. i 10. stoljeću prostirala na području Velikog Irana i središnje Azije.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Samanidsko Carstvo

Sasanidsko Perzijsko Carstvo

Sasanidsko Perzijsko Carstvo ili Novoperzijsko Carstvo (perz. 60px; Irānšaher - „Iransko Carstvo”), hrvatski naziv za četvrtu iransku imperijalnu državu u starom vijeku za vrijeme vladavine Sasanida (224. – 651.), dinastije perzijskog etničkog podrijetla.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Sasanidsko Perzijsko Carstvo

Save (grad)

Save (perz. ساوه, ili Sava) je grad u pokrajini Markazi na sjeveru Irana.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Save (grad)

Seleukija

arheoloških nalazišta Seleukije i Ktezifonta uz prikaz promijenjenog toka Tigrisa Seleukija (grč. Σελεύκεια), starovjekovni grad u Mezopotamiji na rijeci Tigris, za vrijeme vladavine helenističkih Seleukida i iranskih Arsakida jedan od najvećih gradova svijeta.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Seleukija

Sematawytefnakht

Sematawytefnakht, pp.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Sematawytefnakht

Sistan

Sistan (''Sigistan'') na isječku zemljovida „Perzija” (Rigobert Bonne, 1787.) Sistanski slijev Haozdarova vrata (Iran) Sistan (perz. سیستان‎; Sīstān), regija koja obuhvaća dijelove istočnog Irana odnosno jugozapadnog Afganistana i Pakistana.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Sistan

Skudra

grčko-perzijskih ratova Skudra (grč. Σκύδρα; iz perz. Skudra), satrapija Ahemenidskog Perzijskog Carstva smještena u Europi od kasnih 510-ih do 479. ili 465. pr. Kr. Postojanje ove upravne jedinice nižeg značaja ovjereno je na perzijskim klinopisima u Nakš-e Rustamu odnosno egipatskim epigrafskim zapisima, a najčešće se identificira s Trakijom s obzirom na to da perzijski izvori navode kako su je naseljavala tri naroda: Saka Paradraja (Skiti), Jauna Takabara (Grci ili Makedonci), te Skudre (najvjerojatnije Tračani).

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Skudra

Srednjoiransko gorje

Srednjoiransko gorje (perz. ‏کوههای کوهرود‎; Kuha-je Kuhrud) jedan je od glavnih planinskih lanaca na Iranskoj visoravni.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Srednjoiransko gorje

Taftan

Taftan (perz. تفتان) je vulkanska planina u jugoistočnoj iranskoj pokrajini Sistan i Beludžistan, oko 40 km od granice s Pakistanom.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Taftan

Tahiridsko Carstvo

Tahiridsko Carstvo (perz. طاهریان) je naziv za iransku državu koja je u 9. stoljeću obuhvaćala sjeveroistočna područja Velikog Irana: današnji Iran, Afganistan, Tadžikistan, Turkmenistan i Uzbekistan.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Tahiridsko Carstvo

Tahmasp I.

Tahmasp I. (perz. شاه تهماسب یکم; Isfahan, 22. veljače 1514. – Kazvin, 14. svibnja 1576.), šah Irana i drugi vladar iz safavidske dinastije.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Tahmasp I.

Tape-Mil

Panorama Tape-Mila Bahramov hram vatre i tunel Središnja hramska prostorija sa svodom Tape-Mil (perz. تپه میل) je umjetni brežuljak s zoroastrijskim hramom vatre smješten nedaleko od drevnog iranskog grada Raja, dijela suvremenog Teherana.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Tape-Mil

Teheran

Teheran (perz. تهران; Tehrān,Tehran.ir: O Teheranu (2011.) IPA) je glavni i najveći grad Irana, sjedište Teheranske pokrajine i jedan od najvećih gradova svijeta.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Teheran

Tigranakert (Silvan)

Tigranakert (armenski: Տիգրանակերտ, grčki: Τιγρανόκερτα, Tigranόkerta, latinski: Tigranocerta) bio je glavni grad starovjekovnoga Armenskoga Kraljevstva.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Tigranakert (Silvan)

Timuridsko Carstvo

Timuridsko Carstvo (perz. تیموریان, poznati i pod endonimom: گوركانى, Gurkānī) je naziv za srednjovjekovnu iransku državu pod vladavinom timuridske dinastije koju je osnovao ratoborni osvajač Timur.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Timuridsko Carstvo

Togrulov toranj

Raju Togrulov toranj (perz. برج طغرل; Bordž-e Togrul) je veliki mauzolej-toranj izgrađen tijekom seldžučkog razdoblja (11. − 12. st.) u srednjovjekovnom iranskom gradu Raju, danas dijelu suvremenog Teherana.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Togrulov toranj

Tvrđava Raškan

Tlocrtna skica tvrđave Raškan i planine Kuh-e Safaije (Kuh-e Sorsore) Vrh tvrđave Raškan Tvrđava Raškan (perz. دژ رشکان) nalazila se na 1122 m visokoj planini Kuh-e Safaije, na sjeveroistoku jezgre drevnog iranskog grada Raja (danas dio Teherana) odnosno približno 300 m jugoistočno od brda Češme-Ali.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Tvrđava Raškan

Veliki gorganski zid

Veliki gorganski zid (perz. دیوار بزرگ گرگان) je golemi fortifikacijski sustav u Iranu izgrađen tijekom partskog (3. st. pr. Kr. − 3. st.) i sasanidskog razdoblja (3. st. − 7. st.) zbog zaštite plodnih golestanskih polja od provala nomadskih konjica sa sjevernih stepa.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Veliki gorganski zid

Veliki Tunb

Veliki Tunb (perz. تنب بزرگ) je otok u Perzijskom zaljevu odnosno iranskoj pokrajini Hormuzganu.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Veliki Tunb

William John Turner

eng icon ''Pishin Valley and the upper basin of the Lora'' (1880.) William John Turner, engleski zemljopisac i kartograf koji je djelovao u Londonu koncem 19. stoljeća.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i William John Turner

Zandijsko Carstvo

Zandijsko Carstvo (perz. سلسله زندیه) je naziv za novovjekovnu iransku državu pod zandijskom dinastijom.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Zandijsko Carstvo

Zemljopis Irana

Zemljopis Irana u orografskom smislu karakteriziraju visoki planinski lanci koji zauzimaju zapad i sjever zemlje, prostrana unutrašnja visoravan, te relativno uska ravničarska područja uz obale.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Zemljopis Irana

Zohre

Zohre (perz. زهره, dosl. Venera; ranije Hendidžan) je rijeka u jugozapadnom Iranu.

Pogledaj Encyclopædia Iranica i Zohre

Također poznat kao Encyclopedia Iranica.

, Guridsko Carstvo, Hamun-e Džaz-Murijan, Hari, Heinrich Hübschmann, Hladni rat, Horezmijsko Carstvo, Hormuz (otok), Hotakijsko Carstvo, Hovz-e Soltan, Ilhanidsko Carstvo, Indoiranski narodi, Iran, Iranrud, Iranska kriza 1946., Ismail I., Ismailije, Istočnoiransko gorje, Jeronim Ivanovič Stebnitski, Jezidi, Johann Sulzer, John Macdonald Kinneir, Joseph Pierre Ferrier, Kadžarsko Carstvo, Kale-je Geli Muhamedabad, Karavan-saraj, Karavan-saraj Sangi-Muhamedabad, Karun, Karun-3, Kavir-e Mejkan, Kešm, Kimerijci, Kir Veliki, Maharlu, Mahd-e Olia, Mali Tunb, Muhamed Ali-šah Kadžar, Muhamed-šah Kadžar, Muhamed-han Kadžar, Nader-šah Afšar, Namak, Natanz, Perzijski zaljev, Pierre Amédée Jaubert, Pisanica, Reza-šah Pahlavi, Sabalan, Saborna džamija u Natanzu, Saborna džamija u Varaminu, Sadi, Safaridsko Carstvo, Sahand, Samanidsko Carstvo, Sasanidsko Perzijsko Carstvo, Save (grad), Seleukija, Sematawytefnakht, Sistan, Skudra, Srednjoiransko gorje, Taftan, Tahiridsko Carstvo, Tahmasp I., Tape-Mil, Teheran, Tigranakert (Silvan), Timuridsko Carstvo, Togrulov toranj, Tvrđava Raškan, Veliki gorganski zid, Veliki Tunb, William John Turner, Zandijsko Carstvo, Zemljopis Irana, Zohre.