Komunikacija

370 odnosi: Abiogeneza, Adenin, Adenozin trifosfat, Adhezija, Akson, Aktin, Aleli, Alternativno izrezivanje, Aminokiselina, Anafaza, Anatomija, Antocerote, Arheje, Arterija, Atom, Autonomni živčani sustav, Živčani sustav, Život, Četinjače, Čovjek, Bakterije, Besčeljusnjače, Beskralježnjaci, Bič (biologija), Biljke, Bioinformatika, Biologija, Biosfera, Biosinteza proteina, Biotehnologija, Bjelančevine, Blastula, Bohrov model atoma, Bubreg, Carl Linné, Carstvo (taksonomija), Celuloza, Cikade, Cirkulacija, Citokineza, Citoplazma, Citoskelet, Citozin, Cjepivo, Crossing over, Cvijet, Cvjetni pelud, Deblo, Dendrit, Deoksiribonukleinska kiselina, ..., Dišni sustav, Difuzija, Dinosauri, Diobeno vreteno, Disanje, Domaća kokoš, Domaćin (biologija), Domena (taksonomija), Dušikova baza, Dvojno nazivlje, Ekosustav, Elektroforeza, Elektron, Elektronska mikroskopija, Element, Endokrini sustav, Endoplazmatska mrežica, Enzim, Escherichia coli, Eukarioti, Evolucija, Evolucijska povijest života, Fagocitoza, Fenotip, Filogeneza, Fiziologija, Floem, Fosfolipidi, Fosil, Fotosinteza, Gameta, Gametofit, Gastrula, Gen, Genomski utisak, Genotip, Genska rekombinacija, Genska uputa, Genski izražaj, Genski lokus, Geološko razdoblje, Gibanje, Ginkovnice, Glikogen, Glikoliza, Gljive, Gmazovi, Gnetophyta, Golgijev aparat, Gondvana, Gravitacija, Gvanin, Haploid, Hibrid, Hibridizacija, Hipoteza, Histon, Hitin, Homeostaza, Hormoni, Hrskavičnjače, Hrskavica, Hydra (rod), Imunosni sustav, Interferencija RNK, Ion, Ionska veza, Izlučivanje, Izotop, Izumiranje, Jaje, Jajna stanica, Jajnik, Jednootvori, Jetra, Jetrenjarke, Jezgra, Jezgrina ovojnica, Kalcij, Kalij, Kambij, Kapilara, Karotenoidi, Kemijska veza, Kladistika, Kliještari, Kloniranje, Klorofil, Kloroplast, Koštunjače, Koža, Kodon, Kohezija, Kolagen, Koljeno (taksonomija), Kolonija (biologija), Kolutićavci, Konvergentna evolucija, Kopneni kralježnjaci, Kora (biljke), Koralji, Korijen (biljke), Kost, Kovalentna veza, Kralježnična moždina, Kralježnjaci, Krebsov ciklus, Kritosjemenjače, Kromatin, Kromosomi, Krv, Krvožilni sustav, Ksantofil, Ksilem, Kukci, Kvasac, Lančana reakcija polimerazom, Leukociti, Limfni čvor, Lipidi, List, Lizosom, Ljudska probava, Ljudski mišići, Lotos, Lycopodiophyta, Mahovnjače, Makroevolucija, Makromolekula, Masovna izumiranja, Masti, Materija, Matične stanice, Meduza, Mejoza, Mekušci, Melanin, Metabolizam, Metafaza, Miševi, Mišić, Mikroevolucija, Mikroskop, Miller-Ureyev eksperiment, Miozin, Mitohondrij, Mitoza, Molekula, Monomeri, Monosaharidi, Morfologija (biologija), Moruzgve, Mozak, Mutacija, Nasljeđe, Nasljednost, Natrij, Neognathae, Nespolno razmnožavanje, Neuron, Neuroprijenosnik, Neutron, Njuh, Nukleinske kiseline, Nukleoplazma, Nukleosom, Nukleotidi, Oblići, Obujam, Oko, Operon, Oprašivanje, Organ, Organela, Organizacijska ljestvica živog svijeta, Organizam, Organski spoj, Osjetilni sustav, Osmotski tlak, Osmoza, Otapalo, Pamćenje, Pangea, Papratnjače, Parafilija, Parenje, Parožine, Paučnjaci, Peroksisom, PH, Pigment, Pivski kvasac, Plastid, Plazmid, Plijesan, Plošnjaci, Plod, Plod (medicina), Pluća, Pluto, Početnica (molekularna biologija), Podražaj, Pojačivač (genetika), Pokus, Polifilija, Polimeraza ribonukleinske kiseline, Polisaharidi, Pomicanje kontinenata, Ponašanje, Populacija, Populacijska genetika, Porodica (taksonomija), Posteljica, Površinska napetost, Povrtni grašak, Prehrana, Pričvrsnica, Prilagodba, Primati, Prioni, Prirodni odabir, Probava, Profaza, Promotor (genetika), Proteom, Proteomika, Protoktisti, Proton, Protutijela, Ptice, Ptice neletačice, Rakovi, Razred (taksonomija), Razvojna biologija, Receptor, Red (taksonomija), Refleks, Replikacija DNK, Represor (genetika), Reprodukcija, Ribonukleinska kiselina, Ribosomi, Robert Hooke, Rod, Sekvenciranje, Sekvenciranje DNK, Sinapsa, Sindrom stečene imunodeficijencije, Sisavci, Sjeme, Sjemenik, Sjemenjače, Sluh, Specijacija, Spolno razmnožavanje, Spora, Sporangij, Sporofit, Spužve, Srce, Središnja dogma molekularne biologije, Središnji živčani sustav, Stabljika, Stablo, Stanična diferencijacija, Stanična jezgra, Stanična kultura, Stanična membrana, Stanični ciklus, Stanično disanje, Stanica, Starenje, Statistika, Stonoge, Supka, Sustav organa, T-limfocit, Tafonomija, Takson, Taksonomija, Tektonika ploča, Telofaza, Tijelo gljive, Timin, Tkivo, Tobolčari, Toksin, Transkripcija i transliteracija, Transkripcijski čimbenik, Translacija, Transpiracija, Transpozon, Trpovi, Trudnoća, Ugljik, Ugljikohidrati, Ugljikovodici, Ulja, Uracil, Uročnjak, Vakuole, Vena, Vezani geni, Vezikula, Viši sisavci, Vid, Virusi, Vitamini, Voda, Vodozemci, Vosak, Vrenje, Vrsta, Zametak, Zebrica, Zelene alge, Zglob, Zigota, Znanost, Znanstvena metoda. Proširite indeks (320 više) » « Stisni indeks

Abiogeneza

Abiogeneza ili biopoeza prirodni je proces nastanka života iz nežive materije kao što su jednostavni organski spojevi.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Abiogeneza · Vidi više »

Adenin

3D prikaz adenina Adenin je jedna od dvije purinske nukleobaze koje se pojavljuju u formiranju nukleotida nukleinskih kiselina DNK i RNK.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Adenin · Vidi više »

Adenozin trifosfat

Adenozin trifosfat ili ATP je glavno unutarstanično skladište energije.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Adenozin trifosfat · Vidi više »

Adhezija

rose prianjaju na paukovu mrežu zbog adhezije. Nitrocelulozno ljepilo izvan pakovanja. Adhezija (lat. adhaesio: prianjanje, lijepljenje), u fizici, je pojava međusobnog privlačenja površina dvaju tijela načinjenih od različitih tvari, ili tijela i tekućine, zbog djelovanja elektromagnetskih sila među molekulama.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Adhezija · Vidi više »

Akson

Akson predstavlja produžetak citoplazme živčane stanice, a funkcija mu je da odašilje formirani signal na sljedeću živčanu stanicu ili izvršni organ.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Akson · Vidi više »

Aktin

Aktin je jedan od najzastupljenijih strukturnih proteina u eukariotskim stanicama koji sudjeluje u više protein-protein interakcija nego bilo koji drugi protein.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Aktin · Vidi više »

Aleli

Aleli (j. alel), alelni geni, alelomorfi su naziv za različite oblike gena koja određuju istu osobinu, a u stanicama uvijek dolaze u paru.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Aleli · Vidi više »

Alternativno izrezivanje

Alternativno izrezivanje ili alternativni splicing (eng. alternative splicing, differential splicing) je biološki proces genskog izražavanja koji rezultira time da jedan jedini gen kodira višestruke bjelančevine.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Alternativno izrezivanje · Vidi više »

Aminokiselina

Opća struktura aminokiselina. U kemijskom smislu, aminokiseline su molekule koje sadrže amino skupinu (-NH2) i karboksilnu skupinu (-COOH).

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Aminokiselina · Vidi više »

Anafaza

Anafaza je jedna od podfaza mitoze.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Anafaza · Vidi više »

Anatomija

Anatomija je biološka disciplina koja se bavi strukturom i organizacijom organizama.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Anatomija · Vidi više »

Antocerote

Dendrocerotaceae Antocerote (lat. Anthocerotophyta), divizija u carstvu Plantae.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Antocerote · Vidi više »

Arheje

Arheje (lat. Archaea) (starogrčki ἀρχαῖος, archaĩos "prastar", "prvobitan") ranije nazivane i Archaebakterijama ili prabakterijama tvore, pored bakterija i eukariota jednu od tri domene u koje se dijele sva živa bića kod kojih postoji stanica.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Arheje · Vidi više »

Arterija

Presjek arterije Arterije su mišićne krvne žile koje odvode krv iz srca.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Arterija · Vidi više »

Atom

Stilizirani prikaz atoma litija. nm. atomske orbitale na različitim energetskim razinama. Svjetlija područja pokazuju mjesta gdje se elektron najvjerojatnije može naći. Crookesova cijev (2 pogleda): na svjetlu i u tami. Elektroni putuju ravno s lijeve strane gdje je katoda, na desnu stranu gdje je anoda (žica na dnu cijevi desno). Kao dokaz struje elektrona postavljen je Malteški križ koji baca sjenu na desnu stranu cijevi. Vrijeme poluraspada radioaktivnih izotopa ili radionuklida. Treba zapaziti da se teoretska linija za stabilne isotope ''Z''.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Atom · Vidi više »

Autonomni živčani sustav

Autonomni ili vegetativni živčani sustav je živčani sustav čija je funkcija djelomično autonomna (neovisna), jer ovaj je sustav ipak preko određenih vlakana povezan sa središnjim živčanim sustavom.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Autonomni živčani sustav · Vidi više »

Živčani sustav

Pregled ljudskog živčanog sustava Živčani sustav mreža je specijaliziranih stanica koje šalju, prenose ili primaju informacije vezane za organizam i njegovu okolinu.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Živčani sustav · Vidi više »

Život

Biljka Životinja Život je oblik postojanja živih bića.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Život · Vidi više »

Četinjače

Četinjače (lat. Pinophyta) su skupina biljaka koje pripadaju u golosjemenjače i obuhvaćaju 630 suvremenih vrsta.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Četinjače · Vidi više »

Čovjek

Čovjek (lat. Homo sapiens − razuman čovjek) je najmnogobrojnija i najrasprostranjenija vrsta iz reda primata koja ima visoko razvijen mozak sposoban za apstraktno razmišljanje, govor, rješavanje problema, introspekciju, empatiju i sl.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Čovjek · Vidi više »

Bakterije

Bakterije su najbrojnija skupina organizama.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Bakterije · Vidi više »

Besčeljusnjače

Besčeljusnjače (Beščeljusnice, Besčeljusti: Agnatha) su prastara grupa kralježnjaka, koji su svi osim kružnoustih izumrle.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Besčeljusnjače · Vidi više »

Beskralježnjaci

Morski krastavac (''Thelenota ananas'') Beskralježnjaci (Invertebrata ili Avertebrata) su sve životinje koje nemaju kralježnicu.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Beskralježnjaci · Vidi više »

Bič (biologija)

Bičevi ili flagele (lat. flagellum, u množini flagella) najčešći su organi za pokretanje nekih štapićastih bakterija.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Bič (biologija) · Vidi više »

Biljke

Biljke (lat. Plantae) su glavna grupa koja sadrži 642 porodice i 17.020 rodova (genera) (bez algi), uključujući i organizme kao drveće, cvijeće, bilje i paprati.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Biljke · Vidi više »

Bioinformatika

Računalna trodimenzionalna građa bjelančevine. Bioinformatika (grč. bios: život, engl. informatics: informatika), istraživanje genetičkih i drugih bioloških informacija s pomoću računalne tehnologije i statističkih metoda.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Bioinformatika · Vidi više »

Biologija

Biologija proučava razne žive organizme (u smjeru kazaljke na satu od gore lijevo) Escherichia coli, paprat, gazela, divovski afrički tvrdokrilac 3D model strukture molekule DNK Biologija (od grčkog bios.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Biologija · Vidi više »

Biosfera

mezosfere). Biosfera (iz strogrčkog βίος, bíos.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Biosfera · Vidi više »

Biosinteza proteina

Biosinteza proteina je jedan od glavnih bioloških procesa unutar stanica kojim se stvaraju bjelančevine.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Biosinteza proteina · Vidi više »

Biotehnologija

Biotehnologija je disciplina unutar područja biotehničkih znanosti.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Biotehnologija · Vidi više »

Bjelančevine

Bjelančevine ili proteini su, uz vodu, najvažnije tvari u tijelu.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Bjelančevine · Vidi više »

Blastula

Blastula (nlat. blastula: mala klica ← grč. βλαστός (blastós): klica, zametak) šuplja je sfera koja okružuje unutrašnju tekućinom ispunjenu šupljinu zvanu blastocel koji se formira tijekom ranog stadija embrionalnog razvoja u životinja.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Blastula · Vidi više »

Bohrov model atoma

nm. Balmerovom serijom. '''H-alfa''' je crvena linija na desno. Dvije krajnje lijeve linije su ultraljubičaste, jer imaju valnu duljinu kraću od 400 nm. Rutherfordov model atoma ili planetarni model atoma: elektroni (zeleno) i atomska jezgra (crveno). broj elektrona po ljuskama. Elektronski uhvat prikazan Bohrovim modelom atoma. atomske jezgre. Bohrov model atoma je dopuna Rutherfordovog modela atoma s dva postulata i time je uspio objasniti strukturu elektronskog omotača i procese emisije i apsorpcije svjetlosti.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Bohrov model atoma · Vidi više »

Bubreg

Bubrezi (lat. ren, gr: νεφρό, nephro) parni su žljezdani organ mokraćnog sustava.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Bubreg · Vidi više »

Carl Linné

Potpis Carla von Linnéa Carl von Linné (Råshult/Småland, 23. svibnja 1707. – Uppsala, 10. siječnja 1778.) švedski je botaničar i liječnik.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Carl Linné · Vidi više »

Carstvo (taksonomija)

Carstvo (Regnum) je dugo vremena bilo najviša kategorija razvrstavanja živih organizama.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Carstvo (taksonomija) · Vidi više »

Celuloza

biljaka. Udio je celuloze u pamuku do 98%. Pamučna vlakna predstavljaju najčišći oblik celuloze u prirodi. vodikove veze (isprekidane linije) unutar i između molekula celuloze. Celuloza (lat. cellula: mala ćelija) je u prirodi najrasprostranjeniji ugljikov spoj na Zemlji.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Celuloza · Vidi više »

Cikade

Cikade (lat. Cycadophyta), divizija golosjemenjača.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Cikade · Vidi više »

Cirkulacija

Cirkulacija (lat. circulatio: kruženje) može biti.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Cirkulacija · Vidi više »

Citokineza

Citokineza je druga faza stanične diobe, koja slijedi nakon mitoze.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Citokineza · Vidi više »

Citoplazma

Citoplazma je dio stanice s unutarnje strane stanične membrane.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Citoplazma · Vidi više »

Citoskelet

Eukariotske stanice imaju visoko organiziranu citoplazmu kroz koju se pruža mreža tankih bjelančevinastih niti i cjevčica, točnije stanični kostur ili citoskelet.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Citoskelet · Vidi više »

Citozin

3D model citozina Citozin jedna je od 5 glavnih nukleobaza koje se koriste za skladištenje i prijenos genetskih informacija u stanici unutar nukleinskih kiselina DNK i RNK.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Citozin · Vidi više »

Cjepivo

Americi 1954. Cjepivo je vrsta biološkog preparata koja poboljšava odnosno pomaže stvaranju otpornosti prema nekoj bolesti.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Cjepivo · Vidi više »

Crossing over

Thomasa Hunta Morgana: crossing over (1916.) Crossing over ili rekombinacija homolognih kromosomaIlić, Sanda.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Crossing over · Vidi više »

Cvijet

Cvijet suncokreta oprašuje pčela Cvijet (lat. flos), preobraženi je dio izdanka, koji nosi rasplodne organe biljaka i ima organe za primamljivanje kukaca, radi oprašivanja.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Cvijet · Vidi više »

Cvjetni pelud

Peludi po mikroskopom. Zrnca peluda na cvijetu Pelud ili cvjetni pelud je čista praškasta tvar koju proizvode muške gamete na biljkama.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Cvjetni pelud · Vidi više »

Deblo

Deblo Deblo je glavna drvenasta os stabla, koja podržava grane i poveznica je između korijenovog sustava i krošnje.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Deblo · Vidi više »

Dendrit

mm. kristalna zrna. srebra s vidljivom dendritičkom strukturom. Mikrofotografije kristala iz pahuljica snijega Dendrit je kristal koji se pojavljuje kod nestabilne kristalizacije ili kod brzog hlađenja otopine, a znači oblik kristala nalik krošnji stabla (jela) ili tvorevinu nalik grančici paprati.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Dendrit · Vidi više »

Deoksiribonukleinska kiselina

285x285px Deoksiribonukleinska kiselina, skraćeno DNK (eng. Deoxyribonucleic acid, DNA), jest nukleinska kiselina u obliku dvostruke spiralne zavojnice.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Deoksiribonukleinska kiselina · Vidi više »

Dišni sustav

Dišni sustav jest sustav organa koji služi za izmjenu plinova.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Dišni sustav · Vidi više »

Difuzija

vodi. toplinskim gibanjem čestica izjednačuju. bojila u vodi. membranom. Difuzija kroz propusne ili polupropusne membrane (stijenke) naziva se osmoza. Difuzija (lat. diffusio: širenje, rasprostiranje, raspršenje) je prijenos kemijskih tvari u plinovima, kapljevinama i čvrstim tvarima.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Difuzija · Vidi više »

Dinosauri

Dinosauri su prapovijesne životinje koje su nastale prije otprilike 230.000.000 godina, a izumrle prije oko 65.000.000 godina.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Dinosauri · Vidi više »

Diobeno vreteno

Diobeno vreteno je stanična tvorevina.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Diobeno vreteno · Vidi više »

Disanje

U životinjskoj fiziologiji, disanje je prijenos kisika iz zraka u stanice tkiva te prijenos ugljikova dioksida u suprotnom smjeru.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Disanje · Vidi više »

Domaća kokoš

Domaća kokoš (Gallus domesticus) je uzgojni, odomaćeni oblik divlje kokoši, vrste porijeklom iz Jugoistočne Azije.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Domaća kokoš · Vidi više »

Domaćin (biologija)

U biologiji i medicini, domaćin je organizam koji pruža utočište parazitskim, mutualnom, ili komensalnom gostu (simbiotu), pri čemu je gostu tipično pružena hrana i sklonište.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Domaćin (biologija) · Vidi više »

Domena (taksonomija)

Filogenetsko stablo temeljeno na rRNK genima Domena (ili superregnum, nadcarstvo) su sistem podjele živih bića na tri osnovna dijela koju zastupa Carl R. Woese s "University of Illinois", pri čemu se podjela temelji na različitoj strukturi RNK.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Domena (taksonomija) · Vidi više »

Dušikova baza

Dušikova baza (dušična baza, nukleobaza) jest dio DNK ili RNK koji može sudjelovati u spajanju.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Dušikova baza · Vidi više »

Dvojno nazivlje

Dvojno nazivlje ili binarna nomenklatura u biologiji označava službenu metodu imenovanja vrsta koju je uveo Linnaeus.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Dvojno nazivlje · Vidi više »

Ekosustav

Alpama Ekosustav ili ekosistem je prostor (biotop) naseljen organizmima i njihovim zajednicama, u kojem se neprekidno stvara primarna biomasa, koju troše (i razgrađuju) heterotrofni potrošači.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Ekosustav · Vidi više »

Elektroforeza

Skica elektroforeze. Elektroforeza na ploči gela. Elektroforeza je kretanje električki nabijenih čestica u otopini pod djelovanjem električnoga polja.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Elektroforeza · Vidi više »

Elektron

dualizam). električnog polja koje okružuje pozitivni (crveno) i negativni (plavo) električni naboj. elektrostatičke sile odbijaju, a naboji suprotnog predznaka privlače. nm. valne duljine \lambda koji dolazi s lijeve strane, sudara se sa slobodnim elektronom, pa se zatim stvara novi foton valne duljine \lambda' koji se raspršuje pod kutem \theta. električnog naboja: elektron ima negativan ''q'' tako da putanja ide prema gore. Električna struja je usmjereno gibanje slobodnih elektrona. fotoelektričnog učinka. energetskim razinama. Svjetlija područja pokazuju mjesta gdje se elektron najvjerojatnije može naći. Elektronski uhvat. Elektron je negativno nabijena, stabilna subatomska čestica.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Elektron · Vidi više »

Elektronska mikroskopija

Transmisijski elektronski mikroskop. Elektronska mikroskopija je vrsta mikroskopije koja za stvaranje slike koristi snop elektrona.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Elektronska mikroskopija · Vidi više »

Element

Element (lat. elementum: počelo) može značiti.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Element · Vidi više »

Endokrini sustav

Endokrini sustav je sustav žlijezda s '''unutarnjim lučenjem''', a proizvodi njihovog lučenja zovu se hormoni.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Endokrini sustav · Vidi više »

Endoplazmatska mrežica

Endoplazmatski retikulum ili endoplazmatska mrežica (ER) je sustav unutarstaničnih membrana koje proizvode i transportiraju tvari.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Endoplazmatska mrežica · Vidi više »

Enzim

Enzim je biološki katalizator, protein tj.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Enzim · Vidi više »

Escherichia coli

Escherichia coli (E. coli), koju je otkrio pedijatar i bakteriolog Theodor Escherich, jedna je od glavnih vrsta bakterija koje žive u donjem dijelu probavnog trakta sisavaca.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Escherichia coli · Vidi više »

Eukarioti

Tipična životinjska (eukariotska) stanica Detalj endomembranskog sustava i njegove sastavnice Sve životinje su eukarioti Struktura mitohondrija: 1. Unutrašnja membrana, 2. Vanjska membrana, 3. Krista, 4. Matriks Eukarioti su organizmi odnosno stanice kod kojih je nasljedni materijal smješten u jezgri obavijenoj posebnom dvostrukom jezgrinom membranom.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Eukarioti · Vidi više »

Evolucija

Evolucija (lat. evolutio: razvoj, razvitak) je naziv za proces zbog kojeg dolazi do promjena nasljednih osobina bioloških populacija tijekom velikog broja uzastopnih generacija.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Evolucija · Vidi više »

Evolucijska povijest života

Evolucijska povijest života na Zemlji prati procese s pomoću kojih su živi i fosilni organizmi evoluirali od prvih početaka života na planetu do današnjeg dana.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Evolucijska povijest života · Vidi više »

Fagocitoza

Proces fagocitoze Fagocitoza (u citologiji) je proces unošenja krupnijih čestica (koje mogu biti dijelovi stanice ili cijele stanice kao npr. bakterijska stanica) u veću stanicu.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Fagocitoza · Vidi više »

Fenotip

Razlike u boji i uzorcima među školjkama unutar vrste ''Donax variabilis'' određuje njihov fenotip Razlika između fenotipa i genotipa cvjetova graška ovdje je prikazana Punnetovim dijagramom. Slova B i b predstavljaju gene za boju, a prikazan je njihov fenotipski rezultat. Fenotip (grč. phainein - prikazati; typos - tip, vrsta) su sve vidljive karakteristike ili osobine nekog organizma, poput njegove morfologije, razvoja, biokemijskih ili fizioloških svojstava, ponašanja, i sl.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Fenotip · Vidi više »

Filogeneza

Filogeneza (grčki φυλογένεση, složenica od φῦλον, novogrčki izgovor: filon - koljeno, rodbina, i γéνeσiς, novogrčki izgovor: jénnissi - rođenje, nastajanje) označava razvoj živih bića (biološka evolucija) kroz povijest Zemlje.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Filogeneza · Vidi više »

Fiziologija

Fiziologija je jedna od temeljnih medicinskih znanosti koja se bavi proučavanjem funkcija zdravog organizma s naglaskom na mehanizme koji nadziru i reguliraju životne procese, tj.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Fiziologija · Vidi više »

Floem

Stanice floema okružene ksilemom. Floem je složeno biljno provodno tkivo, čija je funkcija transport razgrađene organske tvari, od mjesta gdje se sintetizira, najčešće od lista, do svih ostalih dijelova biljke.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Floem · Vidi više »

Fosfolipidi

Fosfolipidi su važna skupina spojeva koja izgrađuje stanične membrane.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Fosfolipidi · Vidi više »

Fosil

Trilobit Fosil (lat. fondere - kopati, fossus - iskopan) je ostatak života iz geološke prošlosti.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Fosil · Vidi više »

Fotosinteza

biljke. Proizvedeni ugljikohidrati pohranjuju se ili koriste u biljci. Fotosinteza je biološki proces kojim stanični organizmi pretvaraju energiju svjetlosti u kemijsku energiju.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Fotosinteza · Vidi više »

Gameta

Gamete su spolne rasplodne staniceIlić, Sanda.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Gameta · Vidi više »

Gametofit

Nekoliko gametofita u terariju Gametofit bora (spolja) oko embriona (unutra) Gametofit (grčki gamete, gametes.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Gametofit · Vidi više »

Gastrula

Gastrula nastaje iz blastule. Gastrula je zametak s formiranim zametnim listićima koji nastaje procesom gastrulacije koja i ujedno 2.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Gastrula · Vidi više »

Gen

Gen je osnovna jedinica nasljedne biološke informacije.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Gen · Vidi više »

Genomski utisak

Genomski utisak, genomski upis ili genomski imprinting, epigenetski fenomen, što znači da ne ovisi o sekvenci DNK, nego o čimbenicima koji reguliraju aktivnost DNK.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Genomski utisak · Vidi više »

Genotip

Genotip je genska osnovica organizma, njena genska struktura odnosno svi geni koji ga čine.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Genotip · Vidi više »

Genska rekombinacija

Genska rekombinacija ili rekombinacijski događaj je razmjena odsječaka DNK-a između kromosomskoga para.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Genska rekombinacija · Vidi više »

Genska uputa

Genska uputa, genetička uputa, genetička šifra, genski kod naziv je za uputu o rasporedu dušikovih baza u molekulama DNK.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Genska uputa · Vidi više »

Genski izražaj

Genski izražaj ili genska ekspresija ostvarenje je informacije iz gena radi proizvodnje genskoga proizvoda.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Genski izražaj · Vidi više »

Genski lokus

Lokus (od lat. mjesto) je određeno mjesto na kromosomu koje zauzima gen odnosno sekvencija DNK.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Genski lokus · Vidi više »

Geološko razdoblje

Geološko razdoblje je određeni vremenski interval u geološkoj prošlosti Zemlje.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Geološko razdoblje · Vidi više »

Gibanje

centripetalno ubrzanje ''a''. Radijvektor točke P. Gibanje je osnovni pojam u klasičnoj mehanici, određen (definiran) kao promjena položaja tijela u odnosu na neki sustav (referentni sustav) tijekom vremena.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Gibanje · Vidi više »

Ginkovnice

Ginkovnice (lat. Ginkgoales), biljni razred čiji je danas jedini živi predstavnik G. biloba, porodica ginkovke (Ginkgoaceae), dok su sve ostale porodice zastupljene od fosilnih vrsta.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Ginkovnice · Vidi više »

Glikogen

Dio strukture glikogena Glikogen je polisaharid glukoze, koji u životinjskim stanicama služi za pohranu glukoze.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Glikogen · Vidi više »

Glikoliza

Metabolički put glikolize. Glikoliza je glavni metabolički put razgradnje glukoze koji se događa u citosolu svih sisavaca, a pretvara glukozu C6H12O6 u piruvat CH3COCOO− + H+.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Glikoliza · Vidi više »

Gljive

Sunčanice Gljive (Fungi) su jedno od carstava u domeni eukariota.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Gljive · Vidi više »

Gmazovi

Gmazovi (Reptilia) ili reptili (od lat. reptilis - onaj koji gmiže) su jedan razred kralježnjaka.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Gmazovi · Vidi više »

Gnetophyta

Gnetophyta, divizija golosjemenjača (Gymnospermae) s tri roda Gnetum, Welwitschia i Ephedra, svaka u svojoj zasebnoj porodici, s ukupno oko 70 vrsta.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Gnetophyta · Vidi više »

Golgijev aparat

Golgijevo tijelo (ili Golgijev aparat) pohranjuje, pakira i distribuira proteine i lipide te proizvodi polisaharide.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Golgijev aparat · Vidi više »

Gondvana

Lauraziju i Gondvanu Gondvana ili Gondwana (izvorno Gondwanaland), južni superkontinent koji se sastojao od većine kopnenih masa koje sačinjavaju današnje kontinente južne hemisfere: Antarktiku, Južnu Ameriku, Afriku, Madagaskar, Indiju, Arabiju, Australiju-Novu Gvineju i Novi Zeland.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Gondvana · Vidi više »

Gravitacija

kvadratu njihove međusobne udaljenosti. prostorvremena Kosi toranj u Pisi gdje je Galileo Galilei utvrdio da je ubrzanje bilo kojega padajućeg tijela na površini Zemlje konstantno i da je jednako za sva tijela. hiperboli E i napustila bi Zemlju. eliptičnoj stazi oko Sunca. Općoj teoriji relativnosti, planet u svom obilasku oko Sunca opisuje elipsu koja se polako okreće u svojoj ravnini (primjer Merkurova perihela). Sunčeve mase. Gravitacija ili gravitacijsko međudjelovanje je jedna je od četiriju osnovnih sila (fundamentalne interakcije).

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Gravitacija · Vidi više »

Gvanin

3D model gvanina Gvanin je jedna od četiri glavne nukleobaze koje se nalaze u nukleinskim kiselinama (DNK i RNK).

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Gvanin · Vidi više »

Haploid

Zigota (2n)- oplođena jajna stanica Haploidan broj je broj koji govori da neka gameta (ili nešto slično tomu) ima jednostruku kromosomsku garnituru.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Haploid · Vidi više »

Hibrid

* hibrid (botanika), U botanici i zoologiji hibridom se označava sjeme ili živo biće nastalo križanjem roditelja različitih uzgojnih linija, pasmina ili vrsta.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Hibrid · Vidi više »

Hibridizacija

* hibridizacija (biologija), križanje roditelja različitih uzgojnih linija, pasmina ili vrsta.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Hibridizacija · Vidi više »

Hipoteza

Hipoteza je predloženo objašnjenje fenomena ili razumna pretpostavka koje predlaže moguću korelaciju između više fenomena.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Hipoteza · Vidi više »

Histon

Shematski prikaz sastavljanja histona u nukleosom Histoni su bjelančevine, tj.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Histon · Vidi više »

Hitin

Hitin Hitin (grčki: χιτίνη tunika, ogrtač) je kompleksni visokomolekularni građevni polisaharid empirijske formule (C8H13O5N)n i glavni je sastojak staničnih stijenki gljiva, lišajeva, te egzoskeleta člankonožaca.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Hitin · Vidi više »

Homeostaza

Homeostaza (grč. ὅμοιος.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Homeostaza · Vidi više »

Hormoni

Hormoni su tvari koje kao "glasnici" u tijelu prenose poruke od jedne stanice do druge posebnim oblikom kemijskog djelovanja.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Hormoni · Vidi više »

Hrskavičnjače

Hrskavičnjače (lat. Chondrichtyes) nekada su smatrane razredom riba u skupini čeljustoustih (Gnathostomata), danas se vode kao pakoljeno (parvphylum).

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Hrskavičnjače · Vidi više »

Hrskavica

Hrskavično tkivo ili hrskavica je specifična vrsta vezivnog tkiva koja sadrži čvrstu međustaničnu tvar i hrskavične stanice.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Hrskavica · Vidi više »

Hydra (rod)

Hidre su ime jednog roda iz koljena žarnjaka.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Hydra (rod) · Vidi više »

Imunosni sustav

Imunološki sustav sustav je organa koji štiti organizam od napada stranih mikroorganizama (virusa, bakterija, gljivica i parazita), njihovih kemijskih supstanci (toksina), kao i vlastitih izmijenjenih (npr. tumorskih) i istrošenih stanica.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Imunosni sustav · Vidi više »

Interferencija RNK

Interferencija RNK (skraćeno RNKi, eng. RNA interference, RNAi) je biološki stanični proces koji prigušuje odnosno utišava genski izražaj potičući degradaciju ciljne molekule mRNK (glasničke RNK).

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Interferencija RNK · Vidi više »

Ion

Ion je čestica – atom ili skupina atoma, npr.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Ion · Vidi više »

Ionska veza

Ionska veza je privlačna elektrostatska sila kojom se privlače pozitivni i negativni ioni u kristalu (ili molekuli).

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Ionska veza · Vidi više »

Izlučivanje

Krava izlučuje štetne tvari mokrenjem. Izlučivanje je proces odstranjivanja otpadnih produkata metabolizma, viška vode, iona, beskorisnih i štetnih tvari.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Izlučivanje · Vidi više »

Izotop

atomskoj jezgri. S lijeva na desno: procijum 1H je bez neutrona, deuterij 2H s jednim neutronom i tricij 3H s dva neutrona. atomskih jezgri. Fotografska ploča koju je snimio Joseph John Thomson, a u desnom donjem kutu pokazuje oznake udaraca izotopa neona: 20Ne i 22Ne. Dempsterov maseni spektrometar iz 1918. Rutherfordov model atoma. nm. Izotop (grč. isos: isti, topos: mjesto) je atom istoga kemijskog elementa (isti atomski broj Z) koji se međusobno razlikuje po broju neutrona u atomskoj jezgri, pa prema tome i po masenome broju, odnosno masi.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Izotop · Vidi više »

Izumiranje

Dodo, izumrla vrstaIzumiranje je pojava koja postoji otkako postoji i život na Zemlji, izumrle su mnoge životinjske vrste.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Izumiranje · Vidi više »

Jaje

kalcijevog karbonata 2. membrana ispod ljuske 3. membrana bjelanjka 4. helaza, "pupčana vrpca" 5. vanjski tekući bjelanjak 6. gusti (želatinozni) bjelanjak) 7. unutarnji tekući bjelanjak 8. tvorbeni dio žumanjka 9. blastoderm, klicna pjega 10. žuti žumanjak (više masti) 11. bijeli žumanjak (manje masti) 12. unutrašnji albumen, unutrašnji dio bjelanjka (tekući) 13. helaza, "pupčana vrpca" 14. zračna komora 15. kutikula Jaje je oblik, a istovremeno i rani stadij samostalnog razvoja novog živog bića.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Jaje · Vidi više »

Jajna stanica

Jajna stanica predstavlja žensku gametu u procesu oogeneze kod žena i životinja i megagametogeneze kod viših biljaka.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Jajna stanica · Vidi više »

Jajnik

Jajnik Jajnik ili ovarij je parni organ, spolna žijezda, koja je dio ženskog spolnog sustava.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Jajnik · Vidi više »

Jednootvori

Jednootvori (Monotremata) su jedini red podrazreda sisavaca Protheria odnosno Prototheria (prasisavci).

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Jednootvori · Vidi više »

Jetra

Jetra čovjeka označena crvenom bojom (pogled sprijeda) Јetra (grč. hepar) je za život važan organ kod kralježnjaka, uključuјući tu i ljude, te još nekih životinja.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Jetra · Vidi više »

Jetrenjarke

Jetrenjarke (jetrenjače, jetrenke; Marchantiophyta; stariji naziv Hepaticae), divizija mahovnjača, nižih nevaskularnih biljaka koje proizvode spore, poznatih još od devona (najstarija poznata vrsta Pallaviciniites devonicus), ali se značajnije javljaju tek u karbonu kad su pronađene njihove spore.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Jetrenjarke · Vidi više »

Jezgra

Jezgra može značiti.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Jezgra · Vidi više »

Jezgrina ovojnica

Shematski prikaz isječka jezgre ljudske stanice Jezgrina ovojnica je dvostruka membrana koja se sastoji od lipidnog dvosloja i koja okružuje jezgricu eukariotskih stanica, ograđujući genski materijal u jezgrici od citoplazmatskog prostora.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Jezgrina ovojnica · Vidi više »

Kalcij

Vapnik stari hrvatski naziv za kalcij.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Kalcij · Vidi više »

Kalij

Kalij (lužik je stari hrvatski naziv za kalij) je kemijski element iz skupine alkalijskih elemenata, sedmi po zastupljenosti u Zemljinoj kori.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Kalij · Vidi više »

Kambij

mrtve koprive, kambij je lijevo. Kambij je lateralni meristem (tvorno biljno tkivo) koji se nalazi u stablu i korijenu, ali i listovima pojedinih vrsta biljaka.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Kambij · Vidi više »

Kapilara

Kapilare Kapilara označava najmanju krvnu žilu veličine 5-10 μm.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Kapilara · Vidi više »

Karotenoidi

životinja. Žuta i narančasta boja listova u jesen nastaje zbog karotenoida koji su vidljivi nakon što se klorofil razgradi. Karotenoidi (karoten od fr. carotène, od carotte: mrkva) skupina su prirodnih žutih, narančastih i crvenih pigmenata vrlo raširenih u prirodi, posebno u tamnozelenome lisnatom povrću te u žutonarančastome voću i povrću.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Karotenoidi · Vidi više »

Kemijska veza

Kemijska veza je privlačna sila kojom se atomi ili atomske skupine udružuju u energijski stabilnije molekule ili kristale.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Kemijska veza · Vidi više »

Kladistika

Kladistika (od grč. κλάδος, klados: mladica, izdanak, grančica), metoda klasifikacije vrsta preko zajedničkih obilježja, pristup u biološkoj razredbi po kojemu se organizmi svrstavaju na temelju toga dijele li ili ne dijele jedno zajedničko jedinstveno obilježje ili više njih, koje potječe od posljednjeg zajedničkog pretka te skupine, a nije prisutno u daljih predaka.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Kladistika · Vidi više »

Kliještari

Kliještari (Chelicerata) su potkoljenoVelika ilustrirana enciklopedija životinja, Mozaik knjiga, Zagreb, (ili natkoljenoMargulis, Lynn; Schwartz, Karlene (1998), Five Kingdoms, An Illustrated Guide to the Phyla of Life on Earth (treće izdanje), W.H. Freeman) u koljenu člankonožaca koji se od drugih razlikuju specifično oblikovanim ekstremitetima drugog segmenta glave.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Kliještari · Vidi više »

Kloniranje

Kloniranje transferom nukleusa Sve biljke posjeduju mogućnost prirodnog kloniranja Kloniranje (grč.: grana, mladica) je pojam u širem smislu označava prirodni ili umjetni razvoj dvije ili više genetički identičnih stanica ili organizama.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Kloniranje · Vidi više »

Klorofil

algama. Postoji nekoliko vrsta klorofila, ali svi dijele ligand magnezija s klorom koji čini desnu stranu ove skice. Gledano mikroskopom, klorofil se nalazi unutar stanica u strukturama koje se nazivaju kloroplasti - koje su ovdje prikazane grupirane unutar biljnih stanica. reflektira) zelenu. Spektri molekula klorofila blago su izmijenjeni ''in vivo'' ovisno o posebnim međudjelovanjima pigmenta i bjelančevine. Klorofil ili biljno zelenilo je zeleni biljni pigment, nužan u procesu fotosinteze, smješten u kloroplastima (plastidi), u svim zelenim dijelovima biljke.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Klorofil · Vidi više »

Kloroplast

Biljne stanice i kloroplast Kloroplast je vrsta plastida, koji su organele koje se nalaze u citoplazmi, posjeduju pigmente kao što su klorofili i karotenoidi i mjesto su sinteze i skladištenja hrane.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Kloroplast · Vidi više »

Koštunjače

Koštunjače (Osteichthyes) su skupina riba s najvećim brojem vrsta od svih kralježnjaka.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Koštunjače · Vidi više »

Koža

slika kože nosoroga izbliza ljudska koža Koža (lat. cutis, dermis, od grč. δέρμα), meki vanjski pokrov kralježnjaka.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Koža · Vidi više »

Kodon

Kodon je niz triju nukleotida koji se nalazi na molekuli glasničke RNK.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Kodon · Vidi više »

Kohezija

vode jasno se vidi u svemiru. živi. vode čuvaju oblik kapljice pomoću kohezije. vode omogućava da se kukac gazivoda kreće po njezinoj površini. Kohezija (franc. cohésion, prema lat. cohaerere: prianjati, biti povezan), je privlačna međuatomska ili međumolekularna sila koja djeluje između susjednih čestica tvari.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Kohezija · Vidi više »

Kolagen

Kolagenska trostruka uzvojnica Kolageni je polipeptid,Generalić, Eni.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Kolagen · Vidi više »

Koljeno (taksonomija)

250px Koljeno (phylum) hijerarhijska je stepenica u sistematici biologije, i to u botanici, zoologiji i bakteriologiji.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Koljeno (taksonomija) · Vidi više »

Kolonija (biologija)

meki koralj s tek malim brojem polipa Kolonija bluna na zajedničkom gnijezdištu Kolonijom se u zoologiji i mikrobiologiji naziva skupina živih bića koja žive u neposrednoj međusobnoj blizini a područje koje naseljavaju je prostorno odvojeno od drugog područja naseljenog istom vrstom.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Kolonija (biologija) · Vidi više »

Kolutićavci

Kolutićavci (Annelida) su životinje iz skupine beskralješnjaka, a dobili su ime po tome što im se tijelo sastoji od više kolutića.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Kolutićavci · Vidi više »

Konvergentna evolucija

Pod konvergennom evolucijom (nazvanom još i paralelizam i konvergencija) se u biologiji podrazumijeva razvoj sličnih osobina i sličnih organa s istim funkcijama kod vrsta koje nisu međusobno srodne do kojih dolazi tijekom evolucije kao posljedica prilagođavanju sličnim uvjetima života.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Konvergentna evolucija · Vidi više »

Kopneni kralježnjaci

Kopneni kralježnjaci (lat. Tetrapoda) često i četveronošci u biološkoj sistematici obuhvaćaju sve kralježnjake koji imaju četiri (grčki tetra.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Kopneni kralježnjaci · Vidi više »

Kora (biljke)

Kora je iznimno složeni heterogeni materijal koji objedinjuje sva tkiva stabljike što se nalaze s vanjske strane kambija.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Kora (biljke) · Vidi više »

Koralji

Koralji (lat. Anthozoa) razred su u koljenu žarnjaka.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Koralji · Vidi više »

Korijen (biljke)

Korijen je jedan od triju osnovnih organa kopnenih biljaka.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Korijen (biljke) · Vidi više »

Kost

Ilustracija '''ljudske bedrene kosti''', najprepoznatljivije u ljudskom tijelu Kost (lat.: "Os"), ili koštano tkivo jest povezivno tkivo koje podupire tjelesnu strukturu, a nalazi se kod većine životinja.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Kost · Vidi više »

Kovalentna veza

*Kovalentna veza je jedna vrsta kemijske veze pri kojoj svaki atom daje po jedan elektron koji čine zajednički elektronski par koji pripada objema jezgrama i time povezuje atome.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Kovalentna veza · Vidi više »

Kralježnična moždina

Pregled ljudskog živčanog sustava Kralježnična moždina (lat. medulla spinalis) kaudalni je dio središnjeg živčanog sustava, smješten u vertebralnom kanalu, skupa s korijenima moždinskih (spinalnih) živaca, spinalnim ovojnicama, i neurovaskularnim strukturama koje ih opskrbljuju.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Kralježnična moždina · Vidi više »

Kralježnjaci

Kralježnjaci (lat. Vertebrata), često nazvani i lubanjci (Craniota ili Craniata) su poddivizija odnosno potkoljeno svitkovaca (Chordata) i obuhvaća razrede kružnoustih, riba hrskavičnjača i koštunjača, vodozemaca, gmazova, ptica i sisavaca, ukupno oko 54.000 vrsta.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Kralježnjaci · Vidi više »

Krebsov ciklus

Krebsov ciklus, ciklus limunske kiseline ili ciklus trikarboksilnih kiselina (TCA ciklus) jedan je od temeljnih metaboličkih ciklusa kod stanica koje se koriste kisikom tijekom staničnog disanja.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Krebsov ciklus · Vidi više »

Kritosjemenjače

Kritosjemenjače (Angiospermae, Magnoliophyta, Magnoliophytina) ili, kako ih se još često, u užem smislu, naziva cvjetnjače skupina su biljaka sjemenjača.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Kritosjemenjače · Vidi više »

Kromatin

Shematski prikaz isječka jezgre ljudske stanice Kromatin je nukleoproteinski sadržaj kromosoma.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Kromatin · Vidi više »

Kromosomi

Kromosomi su skup makromolekula u stanici živih bića.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Kromosomi · Vidi više »

Krv

Krv Krv (lat. sanguis) crvena je, neprozirna i gusta tekućina, posebna mirisa i slana okusa.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Krv · Vidi više »

Krvožilni sustav

Krvožilni sustav čovjeka (sisavaca) Krvožilni sustav (ili kardiovaskularni sustav) je sustav organa koji prenosi tvari iz i u stanice; također pomaže pri uravnotežnji tjelesne temperature i pH vrijednosti (dio homeostaze).

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Krvožilni sustav · Vidi više »

Ksantofil

žumanjka ukazuje na prisustvo pigmenta ksantofila. oksidacije razgrađuje brže, a na lišću se ukazuje žućkasta boja ksantofila. Ksantofil (grč. ξανϑός: žućkast, smeđ) je žuti do smećkasti pigment, oksidacijski produkt karotena, s kojim zajedno čini skupinu karotenoida.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Ksantofil · Vidi više »

Ksilem

Struktura drveta: 1. Srž2. Godovi3. Ksilem4. Kambij5. Floem6. Kora. Ksilem je jedan od dva tipa transportnog tkiva kod vaskularnih biljki (floem je drugi).

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Ksilem · Vidi više »

Kukci

kandže 23. Tarsus 24. Tibia 25. Femur 26. Trochanter 27. Prednje crijevo 28. Thoraxganglion 29. Coxa 30. Žlijezda slinavka 31. Subesophageal ganglion 32. Usni aparat Kukci (lat. Insecta) su vrstama najbrojniji razred velike grupe člankonožaca (Arthropoda) obuhvaća više vrsta nego sve ostale životinjske skupine zajedno.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Kukci · Vidi više »

Kvasac

''Saccharomyces cerevisiae''. Kvasci su eukariotski mikroorganizmi koji su svrstani u carstvo gljiva, s oko 1500 vrsta koje su trenutačno opisane; oni dominiraju u gljivičnoj različitosti oceana.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Kvasac · Vidi više »

Lančana reakcija polimerazom

Lančana reakcija polimerazom poznata i pod engleskom kraticom PCR (polymerase chain reaction) metoda je koja omogućuje kopiranje DNK dijelova pomoću enzima DNK polimeraze.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Lančana reakcija polimerazom · Vidi više »

Leukociti

Eritrociti (lijevo) i '''leukociti''' (desno) Leukociti (grč. λευκός, leukós - bijeli + κύτος, kýtos - stanica, šupljina) ili bijele krvne stanice su krvne stanice imunološkog sustava čija je osnovna uloga zaštita organizma od mikroorganizama (bakterija, virusa, gljivica i parazita) te stranih tijela koji prijeđu prirodne barijere kože i sluzokože.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Leukociti · Vidi više »

Limfni čvor

Struktura limfnog čvora Limfni čvorovi (lymphonodi, nodi lymphatici) su limforetikulski organi uključeni u tok limfe, smješteni posvuda po tijelu (osim u središnjem živčanom sustavu), osobito na sjecištima limfnih žila iz pojedinih područja tijela (regionalni limfni čvorovi).

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Limfni čvor · Vidi više »

Lipidi

Lipidi (grč. lípos: mast) organske su tvari različite kemijske građe, podrazumijevaju masti i ulja, voskove, fosfolipide i steroide.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Lipidi · Vidi više »

List

List List je vegetativni organ biljke koji obavlja asimilacijsku i transpiracijsku funkciju.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i List · Vidi više »

Lizosom

Lizosom (lysosoma, razgradnik) je vezikula obavijena membranom unutar većine eukariotskih stanica.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Lizosom · Vidi više »

Ljudska probava

Organi prsnog koša i trbuha: (1) Jednjak, (2) Ošit, (3) želudac, (4) Jetra, (5) Žučni mjehur, (6) Dvanaesnik, (7) Gušterača, (8) Slezena Probava je proces koji se događa u probavnom sustavu, a uloga probavnog sutava je mehanička i kemijska razgradnja hrane, apsorpcija hranjivih sastojaka u krvni i limfni optok te defekacija.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Ljudska probava · Vidi više »

Ljudski mišići

Mišići na ljudskom vratu, ramenima i leđima te oko zdjelice Mišići su djelatni aktivni pokretači našeg tijela.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Ljudski mišići · Vidi više »

Lotos

Lotos (lat., Nelumbo), maleni biljni rod vodenog bilja nalik lopočima i lokvanjima, kojima inače nije srodna, nego pripada redu Proteales.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Lotos · Vidi više »

Lycopodiophyta

Lycopodiophyta, biljke nekada klasificirane u odjeljak papratnjača, a dio su klada Tracheophyta.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Lycopodiophyta · Vidi više »

Mahovnjače

mahovina Mahovnjače (Mahovine, Bryophyta, sensu lato) biljni odljeljak (divizija) koji čini skupinu najjednostavnije građenih kopnenih biljaka stablašica (Cormophyta).

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Mahovnjače · Vidi više »

Makroevolucija

Makroevolucija u modernom smislu je evolucija vođena prirodnim odabirom varijacija među vrstama, umjesto varijacijama unutar pojedine vrste u slučaju mikroevolucije.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Makroevolucija · Vidi više »

Makromolekula

Makromolekule (polimerne molekule) su dugački lanci molekula od kojeg su građeni plastika i guma.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Makromolekula · Vidi više »

Masovna izumiranja

Intenzitet izumiranja živih vrsta u zadnjih 540 milijuna godina Masovno izumiranje je pojam za oštro smanjenje broja živih vrsta (sisavci, ptice, gmazovi, vodozemci, ribe, beskralješnjaci) u relativno kratkom vremenskom razdoblju.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Masovna izumiranja · Vidi više »

Masti

Strukturni model trostrukog glicerida (triglicerida) Strukturna formula triglicerida Masti i masna ulja su organski spojevi s velikom ulogom u izgradnji živih bića.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Masti · Vidi više »

Materija

Higgsovim bozonom Materija (eng. matter) je u fizikalnom smislu svaka pojavnost u svemiru koja čini njegove dijelove, te se očituje kroz tvar, valove, energiju i informaciju.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Materija · Vidi više »

Matične stanice

Matične stanice ljudskog embrija. Gore: nediferencirane kolonije. Dolje: Neuronska sestrinska stanica Razdioba i diferencijacija matične stanice Izvor pluripotentne matične stanice od embrija u razvoju Dvije kolonije ljudskih embrijskih stanica Matična stanica Matična krvna stanica je pluripotentna stanica koštane srži koja ima ova osnovna svojstva: sposobnost samoobnavljanja, sposobnost diferencijacije i sposobnost proliferacije.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Matične stanice · Vidi više »

Meduza

* Meduza (mitologija), jedna od Gorgona.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Meduza · Vidi više »

Mejoza

Shematski prikaz mejoze Mejoza ili zoridbena diobaIlić, Sanda.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Mejoza · Vidi više »

Mekušci

Mekušci (Mollusca) su koljeno životinje s velikim brojem vrsta i oblika iz skupine beskralješnjaka koje se dijeli na devet razreda, od kojih je osam recentnih i jedan izumrli razred.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Mekušci · Vidi više »

Melanin

pousmine (epiderme), s lijeve strane označen melanin. Albinizam je prirođena i nasljedna nesposobnost organizma da stvara pigment melanin (djevojčica s albinizmom iz Hondurasa). Melanin (prema grč. μέλας, genitiv μέλανος: crn, taman) je pigment crne odnosno tamnosmeđe boje.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Melanin · Vidi više »

Metabolizam

Metabolizam ili izmjena tvari je skup kemijskih procesa koje se odvijaju u živom organizmu kako bi održali život.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Metabolizam · Vidi više »

Metafaza

Metafaza je jedna od podfaza mitoze.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Metafaza · Vidi više »

Miševi

Miševi (Mus) su rod glodavaca iz potporodice pravih miševa.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Miševi · Vidi više »

Mišić

glave Mišići su djelatni aktivni pokretači tijela.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Mišić · Vidi više »

Mikroevolucija

Mikroevolucija je promjena u frekvenciji alela koja se događa tijekom vremena unutar populacije.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Mikroevolucija · Vidi više »

Mikroskop

Dijelovi mikroskopa jesu: (1) okular, (2) objektiv, (4) veliki vijak, (5) mali vijak, (6) stolić s otvorom, (7) povećalo i (8) cijev ili tubus. Optički mikroskop. Mikroskop (od grč. μικρός: malen, sitan + σκοπέω: promatram, gledam; arh. sitnozor) je instrument koji daje uvećane slike bliskih predmeta, koji se ne bi mogli promatrati golim okom.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Mikroskop · Vidi više »

Miller-Ureyev eksperiment

Stanley Miller Miller-Ureyev eksperiment (ili Urey-Millerov eksperiment) bio je eksperiment koji je simulirao hipotetičke uvjete za koje se smatralo da su postojali na Zemlji u prvim fazama nastanka i provjeravali su mogućnost kemijskih početaka života.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Miller-Ureyev eksperiment · Vidi više »

Miozin

Dio strukture miozina II. Miozin je bjelančevina koja se nalazi u mišićima čovjeka i životinja.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Miozin · Vidi više »

Mitohondrij

Mitohondrij je stanična organela eukariotskih stanica koja služi kao izvor stanične energije.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Mitohondrij · Vidi više »

Mitoza

Mitoza je prva faza dioba jezgre tjelesnih stanica, koja slijedi nakon interfaze.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Mitoza · Vidi više »

Molekula

Dio molekule DNK. vode, molekulske formule H2O. bibcode.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Molekula · Vidi više »

Monomeri

Monomeri (mono- + -mer) su male organske molekule, povezane kovalentnim vezama, koje grade polimere (dugačke lance).

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Monomeri · Vidi više »

Monosaharidi

Metabolizam običnih monosaharida i odnosne reakcije. Monosaharidi (grč. mono.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Monosaharidi · Vidi više »

Morfologija (biologija)

Morfologija (grčki μορφή, morphé.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Morfologija (biologija) · Vidi više »

Moruzgve

Moruzgve, ponekad kod nas i morske anemone (lat. Actinaria) su često sesilni, solitarni žarnjaci iz razreda koralja koji imaju oblik polipa šestozračne simetrije (lat. Hexacorallia), cilindrično tijelo i 6 odnosno umnožak broja 6 (crvena moruzgva ima 196) vrlo pokretljivih lovki oko usnog otvora.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Moruzgve · Vidi više »

Mozak

Ljudski mozak Snimka mozga Mozak je središte živčanog sustava svih kralježnjaka i većine bezkralježnjaka.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Mozak · Vidi više »

Mutacija

Mutacije su nasumične promjene genetskog materijala stanice.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Mutacija · Vidi više »

Nasljeđe

Nasljeđe ili hereditet (njem. Heredität, od lat. hereditas), prijenos crta na potomstvo od njihovih roditelja ili predaka.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Nasljeđe · Vidi više »

Nasljednost

Nasljednost ili heritabilnost je statistička veličina kojom znanost procjenjuje kojim dijelom će osobine organizma, tj.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Nasljednost · Vidi više »

Natrij

Sodik je stari hrvatski naziv za natrij.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Natrij · Vidi više »

Neognathae

Neognathae (Carinatae, ptice letačice, neognate) su infrarazred ptica koje zajedno s paleognatama, čine podrazred Neornithes ili suvremene ptice.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Neognathae · Vidi više »

Nespolno razmnožavanje

Spužve se razmnožavaju pupanjem, oblikom nespolnog razmnožavanja Nespolno razmnožavanje odnosno aseksualno ili agamičko razmnožavanje oblik je razmnožavanja u kojem nastaje organizam identičan roditeljskom organizmu, a tako nastali organizmi nazivaju se klonovi.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Nespolno razmnožavanje · Vidi više »

Neuron

Neuron ili živčana stanica se smatra osnovnom jedinicom živčanog sustava i najsloženija je u ljudskom organizmu.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Neuron · Vidi više »

Neuroprijenosnik

Neuroprijenosnici (neurotransmiteri, NT) su kemijske tvari u ulozi komunikacijskih sredstava među neuronima.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Neuroprijenosnik · Vidi više »

Neutron

nuklearnih fisijskih lančanih reakcija: 1. Atom uranija-235 hvata spori neutron i raspada se na dva nova atoma (fisioni fragmenti – barij-141 i kripton-92), oslobađajući 3 nova neutrona i ogromnu količinu energije vezanja (200 MeV). 2. Jedan od tih neutrona bude uhvaćen od atoma uranija-238 i ne nastavlja reakciju. Drugi neutron napušta sustav bez da bude uhvaćen. Ipak, jedan od neutrona se sudara s novim atomom uranija-235, koji se raspada na dva nova atoma (fisioni fragmenti), oslobađajući 3 nova neutrona i ogromnu količinu energije vezanja (200 MeV). 3. Dva se neutrona sudaraju s dva atoma uranija-235 i svaki se raspada i nastavlja reakciju. alfa-čestice (protoni su prestavljeni crvenim kuglicama, a neutroni plavim kuglicama). Neutron (engl., od neutr + on; oznaka n ili n0) je električki neutralna subatomska čestica (bez električnog naboja), sastavnica svih atomskih jezgri osim vodikove. Teorijski ga je predvidio E. Rutherford 1920. a otkrio pokusom J. Chadwick 1932. Masa neutrona (1,674 927 · 10–27 kg.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Neutron · Vidi više »

Njuh

Njuh, vrsta osjeta koji nastaje kad mirisne čestice podražuju receptore njuha, tzv.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Njuh · Vidi više »

Nukleinske kiseline

Nukleinske kiseline su makromolekule koje sudjeluju u pohrani, prijenosu i ekspresiji genetske informacije.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Nukleinske kiseline · Vidi više »

Nukleoplazma

Shematski prikaz isječka jezgre ljudske stanice Nukleoplazma ili karioplazma je visoko viskozna tekućina unutar stanične jezgre.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Nukleoplazma · Vidi više »

Nukleosom

H1 može biti u nukleosomu. Nukleosom je tjelešce koje čini kromatin.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Nukleosom · Vidi više »

Nukleotidi

Nukleotidi su monomerske jedinice nukleinskih kiselina i posrednici u reakcijama prijenosa energije u stanicama (adenozin).

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Nukleotidi · Vidi više »

Oblići

Oblići (Nematoda) su životinje iz skupine beskralježnjaka.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Oblići · Vidi više »

Obujam

Menzura kojom se mjeri volumen tekućina. Volumen, obujam ili zapremina (lat. volumen: zavoj, svitak), oznaka V, veličina definirana kao broj jedinica prostora što ga obuhvaća neko tijelo.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Obujam · Vidi više »

Oko

Dijagram presjeka ljudskog oka: A - staklasto tijelo, B - leća, C - rožnica, D - zjenica, E - šarenica, F - bjeloočnica, G - očni živac, H - mrežnica Ljudsko oko Oči su organi koji opažaju svjetlost.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Oko · Vidi više »

Operon

U biologiji, odnosno genetici, pojam operon označava jedinstvo gena-operatora i strukturnih gena kojima on upravlja.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Operon · Vidi više »

Oprašivanje

Oprašivanje je prenošenje cvjetnog ili peludnog praha s prašnika na stigmu tučka.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Oprašivanje · Vidi više »

Organ

srca slezene. glave Organ (lat. organum, "instrument", "alat") udruženje je tkiva koja imaju jednu ili više zajedničkih funkcija.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Organ · Vidi više »

Organela

Organela (lat. organella) u staničnoj biologiji jest specijalizirana podjedinica stanice koja je funkcionalno izdvojena od ostatka stanice vlastitom lipidnom membranom.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Organela · Vidi više »

Organizacijska ljestvica živog svijeta

Organizacijska ljestvica živog svijeta od najmanje do najveće cjeline.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Organizacijska ljestvica živog svijeta · Vidi više »

Organizam

Pojam organizam koristi se općenito za materijalne ili idejne sustave čiji se dijelovi (organi) nalaze u složenim odnosima uzajamne ovisnosti.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Organizam · Vidi više »

Organski spoj

Metan, CH4, jedan od najjednostavnijih organskih spojeva. Struktura L-izoleucina Organski spoj je kemijski spoj, koji sadrže ugljik, a svi ostali spojevi pripadaju anorganskim spojevima.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Organski spoj · Vidi više »

Osjetilni sustav

Ljudsko oko. Ljudsko uho. Ljudski jezik. Osjetilni sustav je sustav niza osjetila u tijelu, gdje se osjetilnim neuronima primaju određene vrste podražaja: dodir, miris, okus, sluh, vid i dr.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Osjetilni sustav · Vidi više »

Osmotski tlak

Osmoza u U-cijevi Osmotski tlak je minimalni tlak koji je potrebno primijeniti na otopinu kako bi se spriječio unutarnji protok čistog otapala kroz polupropusnu membranu.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Osmotski tlak · Vidi više »

Osmoza

1. čaša: dvije otopine različitih koncentracija odvojene polupropusnom membranom, vidimo čestice otopljene tvari, 2. čaša: voda prelazi na desnu stranu od polupropusne membrane i time teži izjednačavanju koncentracija. Voda prolazi kroz polupropusnu membranu ako su odijeljenje dvije tekućine različitih koncentracija. Osmoza (prema grč. ὠσμός: guranje, tiskanje) je difuzija kojom se izjednačuju koncentracija u otopini i otapalu, odnosno koncentracije dviju otopina različitih koncentracija, međusobno odijeljenih polupropusnom membranom, to jest takvom koja propušta otapalo, ali zaustavlja otopljenu tvar.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Osmoza · Vidi više »

Otapalo

Otapalo je kapljevina koja može otapati različite tvari i stvarati otopine.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Otapalo · Vidi više »

Pamćenje

Pamćenje je mogućnost usvajanja, zadržavanja i korištenja informacija.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Pamćenje · Vidi više »

Pangea

Karta Pangee Animacija razdvajanja Pangee Pangea ili Pangaea (grč.: Παγγαία svezemlje), naziv za superkontinent koji je postojao tijekom era paleozoika i mezozoika prije nego što je proces tektonike ploča odvojio sastavne kontinenta u njihovu trenutnu konfiguraciju.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Pangea · Vidi više »

Papratnjače

Papratnjače (Paprati, lat. Monilophyta, Pteridophyta) su jedna grupa od 12.000 vrsta biljaka.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Papratnjače · Vidi više »

Parafilija

Parafilija je iskustvo intenzivnog seksualnog poriva uzrokovanog atipičnim predmetima, situacijama, fantazijama, ponašanjem ili pojedincima.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Parafilija · Vidi više »

Parenje

Parenje ili kopulacija označava izravan spolni odnos između seksualnih partnera s unutarnjom oplodnjom.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Parenje · Vidi više »

Parožine

Parožine (pršljenčice, lat. Charophyta), hidrofitna divizija u carstvu biljaka (Plantae) koje trajno cijelim tijelom žive ispod površine vode.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Parožine · Vidi više »

Paučnjaci

Paučnjaci (Arachnida) su vrstama najbrojniji razred (oko 75.500 opisanih vrsta) potkoljena kliještara.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Paučnjaci · Vidi više »

Peroksisom

Peroksisomi su, kao i lizosomi, vezikule okružene membranom ispunjene enzimima, međutim njihovi se enzimi sintetiziraju u citoplazmi i onda se uz pomoć transportnih proteina prenose u peroksisome.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Peroksisom · Vidi više »

PH

pH (lat. potentia hydrogenii: snaga vodika) ili pH-vrijednost je broj koji služi kao mjera kiselosti (aciditeta), odnosno lužnatosti (alkaliteta) vodenih otopina a koji se dobiva kao negativan dekadski logaritam množinske koncentracije (točnije: aktiviteta) vodikovih iona u otopini: Pri 25 °C vrijednost pH neke otopine može biti između 0 i 14.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i PH · Vidi više »

Pigment

Klorofil daje listovima zelenu boju. Prirodni pigment ultramarin u obliku praha. Sintetski organski pigment ultramarin. Slika konja u okeru iz francuske špilje Lascaux. Željezov(III) oksid ili željezno crvenilo, čisti prah (hrđa). Elizabeta I. je znala koristiti olovno bjelilo da bi dobila blijedi ten. valnih duljina (boja) upadaju u pigment. Ovaj pigment upija crvenu i zelenu svjetlost, ali odbija plavu, stvarajući plavu boju pigmenta. bojama i lakovima. Osušeni nalič zelene boje. ratnom brodu Vasa, a olovno bjelilo je na najdonjoj polici, drugi s lijeva. Pigmenti na prodaji (tržnica Goa, Indija). Vermilion, cinober ili rumenica je narančasto crveni, skarletni pigment, izvorno proizveden u prah usitnjenog minerala cinabarita. Titanijev žuti pigment. Pariško plava ili prusko plava (berlinsko modrilo). nm. Kromov žuti pigment ili kromova žuta. Organski pigment alizarin. anilinskih boja (Tehničko sveučilište u Dresdenu). Ftalocijaninski zeleni pigment. lišajeva (ovdje ''Caloplaca thallincola'') nastaje zbog prisutnosti antrakinona. Perinonski narančasti pigment. Usporedba između aluminijskog pigmenta sa svojstvom isplivavanja (lijevo) i aluminijskog pigmenta s neisplivavajućim česticama (desno). Sedefasti lak za nokte. Manganski ljubičasti pigment je ustvari amonij-manganov(III) pirofosfat. olovnog bjelila. cinkovog žutila, sastavljani 1942. Cinkov fosfat. ultraljubičastim zračenjem. vodu služi i za dobivanje ljepšeg izgleda. Kobaltni ljubičasti pigment je ustvari kobalt(II) fosfat. Kobaltna plava, kobaltni plavi pigment ili kobaltovo modrilo je ustvari kobalt(II) oksid. Kadmijev žuti pigment ili kadmijevo žutilo je ustvari kadmijev sulfid CdS. Kadmijev crveni pigment ili kadmijevo crvenilo je ustvari kadmijev sulfid CdS s dodacima selenija. Umbra je pigment koji sadrži od 45 do 70% Fe2O3 i sa znatnim udjelom manganovog dioksida (od 5 do 20%). žarenja dobije crvenosmeđu boju. Kromoksidna zelena kao pigment. Raspršenje svjetlosti je veće za bijele pigmente što je veći indeks loma svjetlosti. Temeljna boja. Cinkov oksid kao bijeli pigment. gume (više od 90% količina). cm. Željezno crnilo. Pigment (lat. pigmentum: boja) je tvar različita kemijska sastava koja je nositelj boje u živih organizama.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Pigment · Vidi više »

Pivski kvasac

piva. vina. dizanog tijesta. Pekarski svježi kvasac. Pekarski suhi kvasac. ''Saccharomyces cerevisiae'' ili pekarski kvasac. Crtice na skali su veličine 1 mikrometar. Postrojenje za proizvodnju bioetanola (SAD), gdje se koristi pivski kvasac. Pivski kvasac ili pekarski kvasac je vrsta kvasca koja se koristi za dizanje tijesta, te za vrenje piva i vina.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Pivski kvasac · Vidi više »

Plastid

Plastidi su organele prisutne u biljnim stanicama i nekim protistima s vrlo raznovrsnim biokemijskim i fiziološkim funkcijama.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Plastid · Vidi više »

Plazmid

Plazmidi su kružne dvolančane molekule DNK.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Plazmid · Vidi više »

Plijesan

Plijesan na breskvi. Plijesan su mikroskopske gljive koje rastu u obliku hifa.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Plijesan · Vidi više »

Plošnjaci

Plošnjaci (lat. Platyhelminthes) su koljeno iz carstva životinja iz skupine beskralješnjaka.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Plošnjaci · Vidi više »

Plod

Plod breskve kupine u različitim stadijima zrelosti Plod (lat. fructus) u botanici je reproduktivni organ kritosjemenjača koji se nakon oplodnje razvija iz plodnice, a sastoji se od sjemenke i usplođa.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Plod · Vidi više »

Plod (medicina)

Ljudski plod Ljudski plod oko 8 tjedana nakon začeća. Plod ili fetus (od latinskog fetus.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Plod (medicina) · Vidi više »

Pluća

Pluća i srce u prsnoj šupljini Bronhi i bronhiole u plućima čovjeka. Pluća (lat. pulmones) glavni su organ dišnoga sustava kopnenih kralježnjaka, nekih riba i nekih puževa (u puževa su primitivna pluća).

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Pluća · Vidi više »

Pluto

Presjek kroz pluteni dio kore ribiza Pluto je sekundarno trajno tkivo drvenastih biljaka koje se sastoji od gusto zbijenih četverobridnih stanica bez međustaničnog prostora.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Pluto · Vidi više »

Početnica (molekularna biologija)

repliciranja DNK: crvena brojka 1: tromi lanac crvena brojka 2: vodeći lanac 3: DNK polimeraza (Polα) 4: DNK ligaza 5: DNK početnica 6: DNK primaza 7: Okazakijev fragment 8: DNK polimeraza (Polδ) 9: helikaza 10: proteini koji vežu DNK 11: topoizomeraza Početnica, klica, začetnica, primer ili starter molekula je početna (prva, startna) molekula u sintezi DNK.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Početnica (molekularna biologija) · Vidi više »

Podražaj

biljke (br. 2), koja na svjetlosni podražaj (fototaksiju) odgovara fototropijom tj. rastom. Podražaj ili stimulus je fizikalno-kemijski proces koji izaziva reakciju žive tvari.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Podražaj · Vidi više »

Pojačivač (genetika)

Pojačivač je regija u eukariotskoj DNK.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Pojačivač (genetika) · Vidi više »

Pokus

kemije Pokus ili eksperiment (lat. experimentum) jedna je od osnovnih metoda znanstvene spoznaje.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Pokus · Vidi više »

Polifilija

filogenetskom stablu plave i crvene skupine (koje su obje ''monofiletske'') ne dijele neposrednog zajedničkog pretka. Ako obje dijele karakteristike koje se čine sličnima, plava i crvena skupina tvore ''polifiletsku skupinu''. monofiliju (viši primati, žuto), parafiletičnost (prosimijanci, cijan, uključujući crveno područje) i polifiliju (noćno aktivni primati, lorisi i tarsieri, crvene boje). Filogenetske skupine: Monofiletski takson (žuto, klada Sauropsida koja grupira "gmazove i ptice") sadrži zajedničkog pretka i sve njegove potomke. Parafiletski takson (cijan, "gmazovi") sadrži svog najnovijeg zajedničkog pretka, ali ne sadrži sve potomke tog pretka. Polifilski takson (crvena, skupina hemotermija koja sadrži toplokrvne tetrapode) ne sadrži najnovijeg zajedničkog pretka svih svojih članova. Polifiletska skupina skup je organizama ili drugih evoluirajućih elemenata koji su grupirani, ali ne dijele neposrednog zajedničkog pretka.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Polifilija · Vidi više »

Polimeraza ribonukleinske kiseline

Polimeraza ribonukleinske kiseline (skraćeno: polimeraza RNK-a) ili RNK polimeraza je enzim koji katalizira stvaranje lanca ribonukleinske kiseline.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Polimeraza ribonukleinske kiseline · Vidi više »

Polisaharidi

celuloze Polisaharidi su ugljikohidrati veće molekularne mase i složenije građe, koji se sastoje od velikog broja monosaharida povezanih glikozidnom vezom.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Polisaharidi · Vidi više »

Pomicanje kontinenata

Pangee Fosilni dokazi pomicanja kontinenata Pomicanje kontinenata je ideja da se kontinenti slobodno pomiču po površini Zemlje mijenjajući međusobne pozicije.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Pomicanje kontinenata · Vidi više »

Ponašanje

Ponašanje je centralni pojam biologije ponašanja.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Ponašanje · Vidi više »

Populacija

* populacija (biologija), u biologiji, ukupnost jedinki određene vrste (životinje i biljke) u više uzastopnih generacija koje žive na određenom, ograničenom životnom prostoru.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Populacija · Vidi više »

Populacijska genetika

Populacijska genetika je dio genetika.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Populacijska genetika · Vidi više »

Porodica (taksonomija)

Porodica (lat. Familia) u biološkoj klasifikaciji označava jednu od hijerarhijskih razina, a može biti kategorija (rang) ili svojta (takson).

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Porodica (taksonomija) · Vidi više »

Posteljica

čovječja posteljica s pupčanom vrpcom neposredno nakon porođaja Posteljica, placenta ili plodva (lat. placenta: kolač, od grč. πλαϰοῦς: ravan kolač, od πλάξ: ploča), organ koji povezuje plod sa zidom maternice radi opskrbe hranjivim tvarima, izbacivanja štetnih tvari i izmjene plinova.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Posteljica · Vidi više »

Površinska napetost

Uzrok je površinske napetosti asimetrični raspored međumolekularnih sila na granici faza. vode omogućava da se kukac gazivoda kreće po njezinoj površini. rezultanta sila površinske napetosti. Površinska napetost (znak σ) je fizikalna veličina koja opisuje svojstvo površine tekućine zbog kojega se ploština (površina) slobodne površine tekućine smanjuje.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Površinska napetost · Vidi više »

Povrtni grašak

Povrtni grašak (sjetveni grašak; lat. Lathyrus oleraceus, sin. Pisum sativum) jednogodišnja je biljka iz porodice mahunarki, a kao povrtlarska kultura pripada zrnastim mahunarkama.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Povrtni grašak · Vidi više »

Prehrana

Voće i povrće na tržnici, osnovne namirnice u prehrani čovjeka. Prehrana je jedna od potreba svakoga čovjeka na Zemlji, to je proces u kome čovjek unosi u organizam hranu, dok se nastavak procesa u kojem se onda u probavnom traktu hrana prerađuje u energiju (ili skladišti) naziva probava.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Prehrana · Vidi više »

Pričvrsnica

(1) Chromatid (2) Centromere(3) Short arm(4) Long arm--> Pričvrsnica (centromera) je mjesto gdje su eukariotski kromosomi suženi.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Pričvrsnica · Vidi više »

Prilagodba

Adaptacija (srednjovj. lat. adaptatio: prilagodba), ili adaptivna crta, u biologiji jest crta s trenutačnom funkcionalnom ulogom u životnoj povijesti nekog organizma koja se održava i evoluira s pomoću prirodne selekcije.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Prilagodba · Vidi više »

Primati

Primati (Primates) su red iz podrazreda viših sisavaca.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Primati · Vidi više »

Prioni

Prioni (priones) su najsitnije čestice žive tvari, sitnije od virusa izgrađene od proteina.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Prioni · Vidi više »

Prirodni odabir

Prirodni odabir je neslučajni proces kojim određene biološke značajke odnosno genotipovi nestaju iz populacije tijekom vremena kao posljedica slabije prilagođenosti uvjetima života nositelja te ili tih značajki.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Prirodni odabir · Vidi više »

Probava

Probava je proces koji se događa u probavnom sustavu, a razgrađuje hranu mehanički i kemijski.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Probava · Vidi više »

Profaza

Profaza je jedna od podfaza mitoze.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Profaza · Vidi više »

Promotor (genetika)

Promotor odnosno promotorsko mjesto je lokacija u genu na koji se vezuje enzim RNK polimeraza koji obavlja transkripciju.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Promotor (genetika) · Vidi više »

Proteom

Proteom je skup svih bjelančevina i proteomskih oblika koje organizam proizvodi tijekom života.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Proteom · Vidi više »

Proteomika

Proteomika je interdisciplinarna znanost koja povezuje biologiju, kemiju i računarstvo.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Proteomika · Vidi više »

Protoktisti

Protoktisti (lat. Protoctista) čine eukariotski mikroorganizmi koji imaju jezgru i sva ostala obilježja eukariotskih stanica.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Protoktisti · Vidi više »

Proton

atomskoj jezgri. S lijeva na desno: procijum 1H je bez neutrona, deuterij 2H s jednim neutronom i tricij 3H s dva neutrona. Prikaz atoma helija s oblakom elektrona u nijansama sive. U jezgri su dva protona i dva neutrona prikazana crveno i plavo. 1/12 mase atoma ugljika 12C je danas atomska jedinica mase. atomskih jezgri. Tunel LHC-a (Veliki hadronski sudarivač). atomske jezgre. Proton (engl., prema grč. πρῶτον: prvo; oznaka p) je stabilna subatomska čestica koja je sastavni dio svih atomskih jezgri.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Proton · Vidi više »

Protutijela

Svako antitijelo se veže na specifičan antigen; interakcija slična bravi i ključu Protutijela (Ab), također poznata kao imunoglobulini (Ig), su veliki proteini u obliku Y koji se proizvode uglavnom u plazma stanicama koje imunološki sustav koristi za neutralizaciju patogena kao što su patogene bakterije i virusi.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Protutijela · Vidi više »

Ptice

Ptice (lat. aves) su razred dvonožnih, toplokrvnih kralježnjaka koji polažu jaja.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Ptice · Vidi više »

Ptice neletačice

Pingvini su dobro poznat primjer ptica neletačica Ptice neletačice (ili trkačice) su ptice koje nemaju sposobnost leta.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Ptice neletačice · Vidi više »

Rakovi

Rakovi (lat. Crustacea) su razred člankonožaca, većinom morskih i slatkovodnih životinja, samo manji broj vrsta živi na kopnu.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Rakovi · Vidi više »

Razred (taksonomija)

Razred (classis) je jedna od hijerarhijskih stepenica u sistematici biologije.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Razred (taksonomija) · Vidi više »

Razvojna biologija

ljudske embriogeneze. Razvojna biologija je grana biologije koja proučava procese kojim životinje i biljke rastu i razvijaju se.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Razvojna biologija · Vidi više »

Receptor

Receptor je makromolekula u organizmu.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Receptor · Vidi više »

Red (taksonomija)

Red (Ordo) jedna je stepenica u biološkoj sistematici.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Red (taksonomija) · Vidi više »

Refleks

Refleks hvatanja kod bebe. Refleks je nehotičan, neplaniran slijed ili radnja i gotovo trenutni odgovor na podražaj.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Refleks · Vidi više »

Replikacija DNK

Replikacija DNK Replikacija DNK, polimerizacija DNK ili udvostručivanje DNK proces je u kojem se jedna molekula DNK udvostručuje odnosno od prvotne DNK nastaju dvije istovjetne kopije.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Replikacija DNK · Vidi više »

Represor (genetika)

Represor je bjelančevinski proizvod gena regulatora koji kontrolira prepisivanje inducibilnih i represibilnih operona.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Represor (genetika) · Vidi više »

Reprodukcija

Reprodukcija je pojam koji označava izradbu ili izvedbu kojom se nastoji postići što veća sličnost s izvornikom, primjerice kopiranje kakva likovna djela.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Reprodukcija · Vidi više »

Ribonukleinska kiselina

nukleobaze (zeleno) i riboza-fosfatna okosnica (plavo). Primijetite da je riječ o jednolančanom RNA--u koji se presavija i međusobno povezuje. Ribonukleinska kiselina skraćeno RNK (eng. Ribonucleic acid, RNA), biološki važan tip molekula koji se sastoji od dugih kovalentno vezanih jedinica nukleotida.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Ribonukleinska kiselina · Vidi više »

Ribosomi

Ribosom je substanična čestica koja se nalazi u osnovnoj tvari stanice.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Ribosomi · Vidi više »

Robert Hooke

opruge ''x''. Zupčasti prekidač. Robert Hooke (Freshwater, 18. srpnja 1635. - London, 3. ožujka 1703.), britanski fizičar, matematičar i izumitelj.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Robert Hooke · Vidi više »

Rod

Rod može značiti.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Rod · Vidi više »

Sekvenciranje

Sekvenciranje u genetici je metoda kojom je moguće utvrditi redoslijed pojedinih gradivnih elemenata u velikoj molekuli.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Sekvenciranje · Vidi više »

Sekvenciranje DNK

Sekvenciranje DNK je proces određivanja točnog poretka (sekvencije, niza) nukleotida u molekuli DNK.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Sekvenciranje DNK · Vidi više »

Sinapsa

Sinapsa je mjesto komunikacije između dva neurona.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Sinapsa · Vidi više »

Sindrom stečene imunodeficijencije

Crvena vrpca – globalni simbol solidarnosti s HIV-pozitivnim i osobama sa sindromom stečene imunodeficijencije. Sindrom stečene imunodeficijencije (sindrom stečenog nedostatka imuniteta) (franc. – Syndrome d'ImmunoDéficience Acquise – SIDA) (eng. – Acquired Immunodeficiency Syndrome – AIDS) (hrv. kopnica) je bolest ljudskog imunološkog sustava.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Sindrom stečene imunodeficijencije · Vidi više »

Sisavci

Sisavci (lat. Mammalia) su jedan od razreda unutar velike skupine životinja s kralježnicom, a u tradicionalnoj sistematici su razvrstani u razred.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Sisavci · Vidi više »

Sjeme

Sjeme crvene paprike Sjeme je nosilac života.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Sjeme · Vidi više »

Sjemenik

Dijagram presjeka sjemenika: 1 Glava ili gornji pol sjemenika 2 Tunica albuginea 3 Vezivne pregrade 4 Prednji rub (slobodni rub) 5 Lateralna strana 6 Rep ili donji pol sjemenika 7 Režnjić sjemenika 8 Parenhim sjemenika 9 Izvodni kanalići 10 Mediastinum sjemenika 11 Stražnji rub Sjemenik (lat. testis) je parna žlijezda muškog spolnog sustava, čija je uloga stvaranje muških spolnih hormona i stvaranje muških spolnih stanica (spermatogeneza).

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Sjemenik · Vidi više »

Sjemenjače

400px Sjemenjače (lat. Spermatophyta) su jedan od odjeljaka u carstvu biljaka.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Sjemenjače · Vidi više »

Sluh

Vanjsko uho i bubnjić: ''1. lubanja 2. ušni kanal, 3. ušna školjka, 4. opna, 5. predvorje, 6. čekić, 7. nakovanj, 8. stremen, 9. polukružni kanalić, 10. pužić, 11. slušni nervi, 12. Eustahijeva cijev'' Za orijentiranje u okolišu kao i za utvrđivanje položaja lovine tijekom svojih noćnih letova, šišmiši imaju vrlo dobro razvijenu mogućnost korištenja ultrazvuka. Složen jezik slonova u velikoj se mjeri zasniva na infrazvuku. Povučemo li gudalom po sredini žice, ona će izvoditi harmonijsko titranje i pri tom ćemo čuti ton. Sluh je jedno od pet tradicionalnih ljudskih osjetila.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Sluh · Vidi više »

Specijacija

Specijacija je evolucijski proces kojim nastaju nove biološke vrste.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Specijacija · Vidi više »

Spolno razmnožavanje

nejednakokrilaca. jajnu stanicu. Spolno razmnožavanje, seksualna reprodukcija ili generativno razmnožavanje predstavlja biološki proces u kojem nastaju novi organizmi rekombiniranjem genetičkoga materijala dvaju organizama, pri čemu prvo dolazi do mejoze — specijalizirane stanične diobe za proizvodnju haploidnih gameta od diploidnih somatskih stanica.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Spolno razmnožavanje · Vidi više »

Spora

preslice ''(Equisetum)'' Spora je posebna tvorba, koju tvore pojedini organizmi, kako bi preživjeli nepovoljne životne uvjete, koje uzrokuju različiti abiotski čimbenici, kao što su: pomanjkanje hrane i/ili vode, previsoka ili preniska temperatura i sl.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Spora · Vidi više »

Sporangij

Sporangij kod paprati Sporangij se kod mahovina naziva sporogon Sporangij (spore + grč. ἀγγεῖον: posuda) ili trusnik, nespolni rasplodni organ različitih skupina nižih organizama u kojem se redukcijskom diobom razvijaju haploidne nespolne rasplodne stanice, spore ili truske.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Sporangij · Vidi više »

Sporofit

Mladi sporofit mahovine ''Tortula muralis''. Sporofit je jedna od dviju odvojenih generacija pteridofita kroz koji biljka prolazi prije nego završi svoj životni ciklus.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Sporofit · Vidi više »

Spužve

Spužve (lat. Porifera) su jedno od koljena životinja iz skupine beskralježnjaka, a dio su odjeljka Parazoa.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Spužve · Vidi više »

Srce

Presjek građe srca Srce je šuplji mišić, veličine stisnute šake, koji pumpa krv kroz krvne žile.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Srce · Vidi više »

Središnja dogma molekularne biologije

Središnja dogma molekularne biologije je termin kojeg je prvi put skovao Francis Crick 1958. godine i koji je službeno uveden u časopisu Nature 1970. godine.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Središnja dogma molekularne biologije · Vidi više »

Središnji živčani sustav

kralježnične moždine (3) Središnji živčani sustav (SŽS ili CNS) dio je živčanog sustava koji koordinira aktivnosti svih dijelova tijela svih višestaničnih životinja, osim spužvi i radijalno simetričnih životinja kao što su meduze.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Središnji živčani sustav · Vidi više »

Stabljika

Presjek zeljaste stabljike Stabljika je vegetativni dio biljke i jedna od dvije glavne strukturne osi vaskularnih biljaka.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Stabljika · Vidi više »

Stablo

Golemi mamutovac je stablo s prosječnom visinom između 60 i 80 metara. Kokosova palma na Martiniku. Stablo ili drvo u botanici je svaka višegodišnja biljka, koja se sastoji iz korijena, vidljivog drvenog debla i krošnje koju čine grane i lišće (iglice).

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Stablo · Vidi više »

Stanična diferencijacija

Diferencijacija je proces u kojem nasljedno jednake stanice strukturno i funkcionalno postaju različite.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Stanična diferencijacija · Vidi više »

Stanična jezgra

Stanična jezgra nosi staničnu genetsku uputu koja određuje razvoj organizma.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Stanična jezgra · Vidi više »

Stanična kultura

Stanična linija ili stanična kultura je stalno etablirana stanična kultura koja će beskonačno proliferirati, uz zadani svježi medij ili prostor.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Stanična kultura · Vidi više »

Stanična membrana

Stanična membrana je tanki sloj građen od različitih vrsta molekula koji odvaja unutarstanični dio od vanstaničnog okruženja.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Stanična membrana · Vidi više »

Stanični ciklus

chapter.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Stanični ciklus · Vidi više »

Stanično disanje

Stanično disanje skup je metaboličkih reakcija i procesa koji se odvijaju u stanici, a služe za oslobađanje energije koja se kasnije ulaže u proizvodnju adenozin trifosfata.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Stanično disanje · Vidi više »

Stanica

Stanica je osnovna strukturna i funkcionalna jedinica svih poznatih organizama.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Stanica · Vidi više »

Starenje

Hans Baldung Grien: Život, starost i smrt(oko 1540. – 1543.) Starenje je sveprisutni i nezaobilazni proces u živom svijetu, prirodno-spontano progresivno mijenjanje u životnom ciklusu svake jedinke, koje se završava smrću.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Starenje · Vidi više »

Statistika

Statistika je grana primijenjene matematike koja se bavi analizom podataka.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Statistika · Vidi više »

Stonoge

Opasna striga (''Scolopendra cingulata''), živi u šumi, duga je do 8 cm. Stonoge (Myriapoda) su potkoljeno razmjerno jednostavno građenih kopnenih člankonožaca, uzdušnjaka, kojima kolutići nisu sjedinjeni i svaki kolutić (osim nekoliko zadnjih) ima po jedan ili dva para nogu.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Stonoge · Vidi više »

Supka

Mladica ''Pinus halepensis'', s osam supki Usporedni rast jednosupnice i dvosupnice Supka (kotiledon, klicin listić, cotyledon, dolazi od grčke riječi κοτυληδων u značenju posuda) je prvi hranjivi listić u sjemenkama biljaka koji se razvija na stabalcu embrija.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Supka · Vidi više »

Sustav organa

Sustav organa je skup svih organa koji imaju zajedničku funkciju i vrše određeni zadatak u organizmu.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Sustav organa · Vidi više »

T-limfocit

T-limfociti ili T-stanice su, uz B-limfocite, stanice stečene imunosti.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i T-limfocit · Vidi više »

Tafonomija

Tafonomija je znanstvena disciplina koja se bavi istraživanjem geoloških i bioloških procesa koji se odvijaju između smrti nekog organizma i njegovog konačnog stanja u stijeni.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Tafonomija · Vidi više »

Takson

Takson (taxon, u množini taxa), riječju takson u biologiji označava se sistematikom prepoznata grupa živih bića.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Takson · Vidi više »

Taksonomija

Taksonomija (grč. tassein - "svrstati"; nomos – zakon, znanost) je znanstvena disciplina koja na temelju sličnosti i razlika taksonomske jedinice kategorizira i razvrstava u skupine.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Taksonomija · Vidi više »

Tektonika ploča

Najvažnije Zemljine litosferne ploče Tektonika ploča geološka je teorija koja objašnjava pomicanje Zemljine kore velikih razmjera.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Tektonika ploča · Vidi više »

Telofaza

Telofaza je zadnja podfaza mitoze.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Telofaza · Vidi više »

Tijelo gljive

Stručak i klobuk gljive Makro snimak gljive Tijelo gljiva javlja se u raznim oblicima i veličinama.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Tijelo gljive · Vidi više »

Timin

3D model timina Timin ili 5-metiluracil pirimidinska je nukleobaza.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Timin · Vidi više »

Tkivo

emfizema pluća. Tkiva predstavljaju komplekse morfološki i fiziološki istovrsnih stanica zajedničkog porijekla i određene i vrlo često specifične funkcije.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Tkivo · Vidi više »

Tobolčari

Tobolčari (Marsupialia) su takson unutar razreda sisavaca koji se u tradicionalnoj sistematici zajedno s višim sisavcima svrstava u podrazred Theria.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Tobolčari · Vidi više »

Toksin

Škorpion ubodom prenosi toksine. Toksin je otrovna supstanca, koju proizvode žive stanice ili organizmi; sintetički toksikanti nastali umjetnim procesima nisu isključeni.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Toksin · Vidi više »

Transkripcija i transliteracija

Transkripcija (prijepis, prezvukovljivanje) je prenošenje znakova iz jednog pisma u drugo, pri čemu se vodi računa o izgovoru.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Transkripcija i transliteracija · Vidi više »

Transkripcijski čimbenik

Transkripcijski čimbenici, prijepisni čimbenici ili transkripcijski faktori su regulatorne bjelančevine koje se povezuju na početku gena, promovirajući ili sprječavajući transkripciju gena.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Transkripcijski čimbenik · Vidi više »

Translacija

paralelna. trenja. Tokarenje obratka gdje se gibanje tokarskog noža često promatra kao jednoliko pravocrtno gibanje. Translacija (lat. translatio: prijenos) ili translacija krutoga tijela, u mehanici, je gibanje krutoga tijela bez rotacije pri kojemu se sve točke tijela gibaju po jednakim putanjama.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Translacija · Vidi više »

Transpiracija

Puči na listu rajčice. Transpiracija je isparavanje vode iz biljaka, pogotovo lišća, a i isparavanje vode iz stabljike, cvijeća i voća.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Transpiracija · Vidi više »

Transpozon

Transpozoni čine slijedove nukleotida koji mogu mijenjati mjesta u genomu te ih zovemo također pokretnim genetičkim elementima.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Transpozon · Vidi više »

Trpovi

Morski krastavci ili trpovi (lat. Holothuroidea) su razred unutar koljena bodljikaša.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Trpovi · Vidi više »

Trudnoća

Žena u visokom stupnju trudnoće Trudnoća (drugo stanje, graviditet, gestacija) nastaje usađivanjem oplođene jajne stanice u endometrij maternice.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Trudnoća · Vidi više »

Ugljik

Od ukupne količine ugljika na Zemlji, 99,8% je vezano u mineralima, uglavnom karbonatima, što i nije čudno ako znamo da su cijeli gorski lanci građeni od vapnenca i dolomita.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Ugljik · Vidi više »

Ugljikohidrati

glikozidnom vezom. Ima formulu C12H22O11. Ugljikohidrati su velike biološke molekule ili makromolekule sastavljene od ugljikovih (C), vodikovih (H) i kisikovih (O) atoma, obično s omjerom atoma vodika i kisika od 2: 1 (kao u vodi), odnosno empirijske formule Cm(H2O)n (pri čemu m može biti različit od n).

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Ugljikohidrati · Vidi više »

Ugljikovodici

Metan - predstavnik alkana Eten - predstavnik alkena Etin - predstavnik alkina Benzen - predstavnik arena Ugljikovodici su najjednostavniji organski kemijski spojevi koji u svojim molekulama sadrže samo atome ugljika i atome vodika.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Ugljikovodici · Vidi više »

Ulja

Maslinovo ulje Motorno ulje Ulja su skupina neutralnih, nepolarnih i lipofilnih tekućina koje se ne miješaju s vodom.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Ulja · Vidi više »

Uracil

Struktura uracila Uracil je jedna od četiri nukleobaze RNK-a koja zamjenjuje timin koji se nalazi u DNK-u. Kao i timin, uracil može formirati bazni par s adeninom pomoću dvije vodikove veze, ali mu nedostaje metilna grupa koja postoji u timinu.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Uracil · Vidi više »

Uročnjak

Uročnjak (lat. Arabidopsis nom. cons.), biljni rod iz porodice krstašica.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Uročnjak · Vidi više »

Vakuole

Vakuola je organela koja služi za pohranu tvari.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Vakuole · Vidi više »

Vena

Presjek vene sa zaliscima Vena (lat. vena) je svaka krvna žila koja krv prenosi prema srcu.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Vena · Vidi više »

Vezani geni

Vezani geni su geni koji se nalaze na istom kromosomu.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Vezani geni · Vidi više »

Vezikula

Shema jednostavnog vezikula (liposom). U staničnoj biologiji vezikula je relativno mala unutarstanična, membranom-ovijena vrećica koja pohranjuje ili prenosi tvari.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Vezikula · Vidi više »

Viši sisavci

Viši sisavci (Eutheria; još se nazivaju plodvaši ("plodva" - posteljica) ili placentalni sisavci) su podrazred sisavaca.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Viši sisavci · Vidi više »

Vid

Vid je jedan od pet osjeta kojemu je organ oko, a pomoću kojega primjećujemo, razaznajemo svjetlo, boje, oblike i udaljenosti.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Vid · Vidi više »

Virusi

Virusi (Viruses) su metabolički neaktivne i zarazne čestice na granici nežive prirode i živog svijeta.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Virusi · Vidi više »

Vitamini

Svježe voće i povrće su najčešće dobri izvori vitamina '''Vitamini u tabletama''' za oralnu primjenu kao nadopuna prehrani. Vitamini su esencijalni nutrijenti koje ljudsko tijelo ne može sintetizirati i mora ih uzimati putem hrane.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Vitamini · Vidi više »

Voda

'''Voda''' Voda na staklu Voda je kemijski spoj dva atoma vodika i jednoga atoma kisika i jedan od osnovnih uvjeta života.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Voda · Vidi više »

Vodozemci

Vodozemci (Amphibia) čine razred slatkovodnih i kopnenih kralježnjaka.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Vodozemci · Vidi više »

Vosak

Svijeća od voska Vosak je kemijska tvar koja se određuje po mehaničkim i fizičkim svojstvima.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Vosak · Vidi više »

Vrenje

Vrenje ili fermentacija je proces alkoholnog vrenja.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Vrenje · Vidi više »

Vrsta

Vrsta (species) u biologiji označava skup međusobno genetski sličinih jedinki.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Vrsta · Vidi više »

Zametak

Ljudski zametak u cca. 8 tjednu trudnoće Zametak, embrij ili embrion (starogrčki:, množina) višestanični je diploidni eukariot u najranijem stadiju razvoja, od prve diobe stanica do rođenja, izlijeganja ili klijanja.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Zametak · Vidi više »

Zebrica

Zebrica (lat.: Danio rerio) je vrsta tropske slatkovodne ribe iz roda Danio, porodice Cyprinidae (šarani).

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Zebrica · Vidi više »

Zelene alge

Zelena alga na morskoj obali Zelene alge, koljeno algi iz koje je evoluiralo više biljaka.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Zelene alge · Vidi više »

Zglob

Zglobni sustav (Juncturae ili systema articulare) čine zglobovi i njima pridružene kosti i sveze.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Zglob · Vidi više »

Zigota

Spermij (n) oplođuje jajnu stanicu (n) čime nastaje zigota (2n) Zigota je stanica koja nastaje oplodnjom, ulaskom spermija (muške spolne stanice) u oocitu (žensku spolnu stanicu), spajanjem dviju stanica koje imaju polovičan (haploidan) broj kromosoma u jednu diploidnu stanicu.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Zigota · Vidi više »

Znanost

Znanost (grč. episteme: razumijevanje, spoznanje, studija; lat. scientia, eng. i fr. science, njem. Wissenschaft) organiziran je sustav sveukupnog ljudskog znanja stečenog opažanjem procesa i pojava u prirodi i društvu, a obrađenog racionalnim, znanstveno prihvatljivim metodama.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Znanost · Vidi više »

Znanstvena metoda

Znanstvena metoda obuhvaća mnoge tehnike za proučavanje fenomena, pribavljanje novih saznanja, te ispravljanje i dopunjavanje postojećih spoznaja.

Novi!!: Popis osnovnih tema u biologiji i Znanstvena metoda · Vidi više »

Unijapedija je koncept kartu ili semantičke mreže, organizirana kao enciklopedija - rječnik. To daje kratku definiciju svakog pojma i njegovih odnosa.

Ovo je div online mentalnu kartu koja služi kao temelj za dijagrame koncept. To je besplatan za korištenje i svaki članak ili dokument se može skinuti. To je alat, izvor ili referenca za studij, istraživanje, obrazovanje, učenje ili poučavanje, koji se može koristiti od strane nastavnika, nastavnika, učenika ili studenta; za akademsku svijetu: za škole, osnovno, srednje, gimnazije, srednje tehničke stupnja, koledž, sveučilište, preddiplomskih, diplomskih i doktorskih stupnjeva; za radove, izvješća, projekte, ideje, dokumentacije, ankete, sažetke, odnosno rada. Ovdje je definicija, objašnjenje, opis ili značenje svako bitnije na kojem trebate informacije, kao i popis njihovih povezanih koncepata kao riječnika. Dostupan u Hrvatski, Engleski, Španjolski, Portugalski, Japanski, Kineski, Francuski, Njemački, Talijanski, Polirati, Nizozemski, Ruski, Arapski, Hindski, Švedski, Ukrajinski, Mađarski, Katalonski, Češki, Hebrejski, Danski, Finski, Indonezijski, Norveški, Rumunjski, Turski, Vijetnamski, Korejski, Thai, Grčki, Bugarski, Slovački, Litvanski, Filipinac, Latvijski, Estonski i Slovenski Više jezicima.

Sve informacije se ekstrahira iz Wikipedija, i to je dostupan pod licencom Creative Commons Imenovanje/Dijeli pod istim uvjetima.

Zaklada Wikimedia ne podržava niti je povezana s Unijapedija.

Google Play, Android i logotip Google Playa zaštitni su znaci tvrtke Google Inc.

Sva prava pridržana

OdlazniDolazni